PICT3904

-----wód opadowych,

-- wiatru ( eo liczne),

-jezior,

-mórz

- powierzchniowe ruchy masowe.

"

\EfH~

42: Jaki jest związek składu chemicznego lawy wulkanicznej z typem wulkanu i typem erupcji wulkanicznej 7

Wyróżniamy trzy typy-wplkanów:    *

-    eksplozywne - wybuchają - magma lepka i zawiera dużo gazu,

-    lawowe (typ hawajski) - zawierają rzadszą magmę, ma mniej pary wodnej; magma się wylewa,

-    mieszana ( stratowulkany ) - eksplozja i wylewanie magmy.

Przy erupcjach lawy kwaśnej, zawierającej dużo Si02, a więc charakteryzującej się dużą lepkością, wysoką temperaturą, wybuch jest krótkotrwały i gwałtowny; wyrzucane są głównie ciała stale ( bomby wulkaniczne, lapille, piasek, pył wulkaniczny ) i gazy ( głównie para wodna ). Wulkany takie nazywamy wezuwiańskimi lub eksplozywnymi ( Etna, Wezuwiusz ). Stożki strome i wysokie.

Jeśli z wulkanu wydobywa się la\va zaśado'wa o małej lepkości, wybuch wulkanu jest stosunkowo spokojny i długotrwały. Głównym produktem wybuchu jest lawa, czyli magma, która straciła składniki lotne. Wulkany takie nazywamy hawajskimi lub lądowymi. Tworzą one płaskie i rozległe stożki, najczęściej z bazaltu. Występują przede wszystkim na Hawajach. Ich działalność po pewnym czasie zanika i powstają gejzery.

Jj Otwory w dolinie rzecznej i formy w korycie rzeki.

Jsady rzeczne ( aluwia) mogą być gromadzone w trzech rodzajach form geomorfologicznych: tarasach, stożkach napływowych i deltach.

-    Tarasy rzeczne - spłaszczenia terenu ( półki, stopnie) występujące na różnych wysokościach w dolinie, pochylone w stronę koryta, a także zgodnie z biegiem rzeki.

Ze względu na genezę i budowę wyróżnia się tarasy erozyjne i akumulacyjne.

-    Tarasy erozyjne - powstają w wyniku powtarzającego się odmładzania, erozji skał podłoża; charakterystyczny jest w nich brak osadów rzecznych.

-    Tarasy akumulacyjne - powstają przez rozcięcie (erozje) nagromadzonych pracfcrzekę osadów aluwialnych w dnie doliny. Wśród nich wyróżnia się tarasy akumulacyjno,-. erozyjne i akumulacyjno - włożone.

-    Tarasy akumulacyjno - erozyjne - powstają w aluwiach jednej fezy akumulacyjną.

Najrzadsze a zarazem najniższe tarasy zbudowane są z najgrubszych i najstarszych aluwiów.    ,    - wSp

-    Tarasy akumulacyjno - włożone - powstają w wyniku kilku kolejnych fez akumulacyjnych i erozyjnych.

Ze względu na wysokość zalegania tarasów nad korytem rzecznym wyróżniamy tarasy ■ zalewowe, powodziowe i wysokie. '

• fiiraw zalewowa. przylegają bezpośrednio do kotyta rzecznego. Obudowane mogątiyć z frakcji kamienistej, żwirowe i pyłowej.

"• ĄfffW l>pwodiiqwe - inaczej łąkowe, zajmują stosunkowo duże obszary w dnach dolin.

-    jflfosy wysokie - to pozostałe tarasy wyższe od powodziowego; może ich być kilka o różnej wysokości w jedną dolinie.

I¹ Ł-nm^; oi-Jto-jc.) ₍

£ftcfco,tk ,'fkpou Ctopuj m «crrv»i    ts.

Cjui-M - etui^Ł cO>'n'

*

lA-Łijw*-    f    J | nc,cJls~ — ■yłwui'

S1CXżt-i“-ovl».

(SUwU g    /e • AJagrzptŁ.Oe&gj

v-su-£i~ .