PICT6404(1)

susówych dóbr materialnych lakic    ^M^ępslwo mo™bJ*^,>j£

prawnosci wynikania: Jeżeli racja jis* • • •.

prawdziwe allio fals/ywc.    badacz stwierdza empirycznie, nic

lak/c zamiłowanie do m . • _fłlusi posiadać instrument muzyczny upoważnia do twierdzenia, ci •> •    ^ _funkcj_on0waniu organizmu, /c musi

ze osoba u której występują »k. k    ^J _jadać luksusowe dobra ma-

t^ić przytomność, zas osoba ^^_{wvn k}.,„ia: Jeżeli następstwo j_c , tcrialnc. /.strzczcnm te są    fałszywa    '

^{jcsl ,o>} *^{c s,os};^{,nkowo ła!wo mo}^ stwiellć fatotch zaistnienia, np. posiadanie instrumentu muzycznego, posia-

stwierdzić tak mc    _{su samoc}hodu. willi, luksusowego mieszkania.

ładnego ubioru.^zjawiskó utraty przytomności, obrączki na ręce, itp. Natomiast , ^M    riwiska. np. zamiłowania do muzyki, stanu zdrowia.

^»/ionm zaniożności. sianu małżeńskiego czy innych zjawisk, może byc trudne a*niekiedy nawet niemożliwe. Zatem dobranie wskaźnika polega nn poszuktwa-mu takiego obserwowanego zjawiska empirycznego, które świadczyłoby o występowaniu zmiennej przez ten wskaźnik wskazywanej.

c) Wskaźniki inferencyjne

O infcrcncyjnych wskaźnikach mówimy wówczas, gdy wskaźnik nic definiuje zjawiska oraz gdy zmienna nie daje się bezpośrednio zaobserwować. Wystąpienie danego zjawiska wnioskujemy w sposób pośredni, infcrując z występowania pewnych objawów, stanów czy procesów. Np. trzęsące się podczas egzaminu ręce. można przyjąć za wskaźnik infcrcncyjny stanu i poziomu zdenerwowania studenta, zaś systematyczne uczęszczanie na zajęcia pozalekcyjne np. malarstwa, można przyjąć za infcrcncyjny wskaźnik zainteresowania danej osoby malarstwem. Z udzielanych np. przez jakąś osobę odpowiedzi na stawiane i ej pytania, możemy inferować o poziomic jej wiedzy, a z udzielanych przez respondenta odpowiedzi na pytania ankietowe, możemy wnioskować o jego aspiracjach, celach życiowych, postawach, wartościach, itp.

Chcąc np. poznać, jakie jest emocjonalne nastawienie uczniów do wychowawcy klasy, możemy w ankiecie postawić m.in. takie pytania:

1)    Jeżeli miałbyś możliwość wyboru wychowawcy swojej klasy spośród nauczycieli uczących w klasie do której uczęszczasz, to komu powierzyłbyś wychowawstwo klasy?;

2)    Które z poniższych stwierdzeń najbardziej odzwierciedla Twoje odczucia? (odpowiednie podkreśl);

aj Jak to dobrze, że moim wychowawcą klasy jest Pan(i)..................

b)    Nic jest to najlepszy wychowawca, ale i nie najgorszy.

c)    Na gorszego wychowawcę nic mogłem już trafić.

W badaniach naukowyd, nic zawsze można posługiwać sic jednym ,

...cl-n/nikiem. eclvż IStlllcia liczni*    _n _____

d) Inne wskaźniki

wskazanych przez wskaźnik Zjawisk, może być niekiedy szerszy od zakresu obiektów określanych prze/ indicatum. Np. dla takiej wartości zmiennej, jak np. mężczyzna, wskaźnikiem nic musi być koniecznie ..osoba w spodniach", ponieważ spodnie stanowią normalny element ubioru niektórych kobiet. Zakres wskazywanych zjawisk, może być także węższy niż zakres obiektów określanych przez dane zjawisko. Np. dla takiego zjawiska, jak „uczniowie uspołecznienie" właściwym wskaźnikiem nie musi być uczeń należący do organizacji młodzieżowych, gdyż wśród pozostałych uczniów, którzy nie należą do jakiejś organizacji. mogą być także uczniowie uspołecznieni. Metodologicznie idealnym byłby taki stan, w którym zakres wskaźnika i właściwości przez niego wskazywanej, zachodziłyby na siebie lub były bliskie równoważności. Z tych m.in. względów, niekiedy zachodzi konieczność wykorzystania w badaniach jednocześnie kilku wskaźników. Zależy to od rodzaju problemów oraz umiejętności doboru do badań wskaźników. Wiele zmiennych w badaniach pedagogicznych jest złożona, co wpływa nierzadko na potrzebę jednoczesnego dobom wszystkich uprzednio wymienionych wskaźników lub ich kombinacji. Przyjmijmy, że przedmiotem badania jest taka zmienna jak ..zamożność". Za jego wskaźnik można np. przyjąć posiadanie przez daną osobę ..luksusowej willi". Zjawisko to nie wyczerpuje oczywiście całej treści składającej się na pojęcie „zamożności”, gdyż na pojęcie to składać się może wiele innych luksusowych dóbr. takich np. jak: posiadanie luksusowego samochodu, drogich mebli, wystawny tryb życia, wyjazdy na wczasy zagraniczne, ładne stroje, itp. Jeżeli przyjmiemy, że wszystkie wymienione objawy zamożności sa. ze sobą powiązane i uznany je za zespół właściwości składających się na pojęcie ..zamożność", wówczas fakt posiadania „luksusowej willi", dla całości tego zjawiska jest w skaźnikiem definicyjnym, jako że jest częścią definicji pojęcia „zamożność". W stosunku do pozostałych clemen-