P5281032

li/aju opracowania wniwly joi wiele cennych informacji. które będ/ie nom I wykorcynuć w niniejszym zarysie, Kalając jc tylko w jeden ciąg faktów i wniosków, I także odtylając do bifd/ic j uczególowych nulu pm/cufółaych zagadmei

W światowej historiografii bibliotekornawstwa itwietdu się. it pojęcie nauki o bibliotece, jej zakres tematyczny | metody badawcze rozwijały iię równolegle do rozwoju samego przedmiotu badali, tj. biblioteki, jej roli spo leczoej, uwarunkowanej potrzebami użytkowników, a także sytuację polityczną. gospodarczą i kulturalną. Biblioteki istniały już w starożytności - przeprowadzając więc powszechną petiodyzację teorii i praktyki bibliotekarskiej notuje się w tamtym okresie ustalanie pierwszych prawideł opisu gromadzonych zbiorów, najpierw na potrzeby inwentaryzacji majątkowej, następnie także dla informacji o istniejącym Mecie ksiąg. Wypracowywane prawidła były wspólne dla działalności bibliotecznej i bibliograficznej i stan taki uwal do czasu rozpowszechniania się sztuki drukarskiej. W drugim okresie rozwoju - od XVI do połowy XVIII w. - drogi bibliografii i bibliorekomwstwa zaczęły się rozchodzić, chociaż nadal łączyły obie dziedziny wspólne problemy klasyfikacji nauk i historii piśmiennictwu, co znajdowało swój wyru w pierwszych teoretycznych dziełach poświęconych zagadnieniom księgozniwczym (G. Nau-de, J. A. Komeński, J. Dury, J, H. Hottinger i in,). Korzystne przesłanki dla rozwoju autonomicznego bibliotekoznawstwa tworzyły w tym czasie pnee opisujące istniejące biblioteki, ich dzieje, zbiory, katalogi oru warunki udostępniania, formułując jednocześnie uogólniające praktykę zalecenia i postulaty.

Początki rozwoju samodzielnej juz nauki o bibliotece umieszcza się jednak dopiero na przełomie XVIII i XIX w., kiedy wciąż rozrastające się zbiory biblioteczne i rozszerzone potrzeby czytelnicze zmusiły biblioteki do intensyfikacji prac wewnętrznych oru spowodowały, że opieka nad biblioteką z zajęcia ubocznego zaczęła suwać się głównym i wymagającym specjalnych kwalifikacji. W tym nowym okresie wystąpiły wyraźne symptomy wyodręb niania się zawodu bibliotekarza, zaczęły się też ukuywać pierwsze podręczniki bibliotekarskie. Przełomowym dziełem stała się najpierw praca M. Denisa fiu-leiiung in dit Buchtduade (Bd. 1-2,1777-1778) oni M. Schrettingera Vmack tiati Yollslaiułigen LMuches itr BiblioMsmmchiifl (H. 1-2,1808-1829), w którym po ru pierwszy użyty zosu! termin „bibliotekoznawstwo’, ł następnie praca F. A. Eberta Dit Bilihag iti BiblMars (1820).

Literatura bibliotekarska tego okresu kładła nacisk u kodyfikację zasad prowadzenia i administrowania biblioteką, wypracowywała podstawy techniki bibliotecznej. Z początkiem XIX w. zaczęto dodawać do tej problematyki his-

tka, fUibt nmiijt taMo/Mila od XIX do pchnij O ńb, „Przegląd BibUoKerąT, I970.IL 39.1 1/4,*.258-27J; K. Migoń, MoiHtfrr Z*>i/wWw«)l/,W(odw

maik