P5281040

16 l (toDitotib

kulili problematyki bibliotecznej - mogły pełnić funkcję opracowań pod ręcznikowych

W dryfkj połowy XIX w. aa rozwój wied/y hibliołckoiBiwcie) wpływąl niewątpliwie wzmożony mch opi%ywanu i publikowania wiadomołct o mnie-j^cych bibliotekach i ich zasobach, kity byl wynikiem postulaty wydawania zabytków piśmiennictwa narodowego i źródeł do historii ojczystej Wprawdzie nuri historiografii bibliotek w Policero/winąl uę wcześniejobecne nabrd on jednak nowego znaczę nu i zaowocował wieloma publikacjami ¹, a powiała w 1875 r. Akademia Umiejętności w Krakowie - zbadanie me znanych dotąd księgozbiorów krajowych i zagranicznych włączyła w program twych prac. Wywarło lo wpływ także na same biblioteki, które dążyły do ujawnienia posiadanych zbiorów me tylko przez opracowywanie katalogów bibliotecznych, ile i publikowanie materiałów źródłowych, stając się niekiedy ważnymi ośrodkami wydawniczymi ” To, że bibliotekoznawstwo w Polsce pod koniec XIX w. zdobyto juz trw ałą pozycję wśród innych dyscyplin, można chybi przypisywać nic tyle jego rzeczywistemu wykrystalizowaniu się. co roli bibliotek jako podstawowego warsztatu badań i poważnych instytucji wydawniczych, kierowanych przez wybitnych uczonych, którzy swym dorobkiem naukowym i pomocą w docieraniu do źródeł budzili szacunek dla zawodu bibliotekarza i uprawianej przez niego gałęzi wiedzy.

Uogólniając ten okres można powiedzieć, że bibliotekoznawstwo polskie XIX w. rozwijało się w obrębie dużych ksiąztuc o profilu humanistycznym i ich potrzebom służyło. Było to zgodne z tendencjami europejskimi Wpływ wywierała głównie teoretyczna myśl niemiecka, wyrosła z potrzeb uniwersalnych bibliotek naukowych, z bogatymi kolekcjami materiałów historycznych w różnych językach, z cennymi manuskryptami i inkunabułami, których użytkownikiem był przede wszystkim uczony.

Od połowy XIX w. zaczął się jednak w Europie wykształcać nowy kierunek zainteresowali bibłiotekoznawczydL Złożyło się na to wiele przyczyn. Pod wpływem demokratycznych haseł rewolucji francuskiej i rozwoju przemysłu wzrosło znacznie zapotrzebowanie na książkę wśród mzszych warstw ludności oraz inteligencji technicznej i bogacącego się mieszczaństwa Książka na skutek zmechanizowania jej produkcji stała się tańsza i bardziej dostępna dla ogółu. Oprócz uniwersalnych książnic naukowych zaczęły powstawać biblioteki dostosowane do zróżnicowanych potrzeb czy telniczych: biblioteki specjalne szkól

V|

I

di

a

■

a

P

I

V

n

i

«

c

<

i

i

ii c li l i

I

ł

\

i

1

Oprócz pnNtjcjt u kn lernU. katanę bibliotek uwierały wykłady z Mbojnfn, otacflK szkice Imtorycnr i»mt¹KUMo Id pn> fotach cwcyUopcdycuytli