Samobojstwa 8

nllrulslyczno znajduje się w stanic chronicznym: jest nim armln...........

Lepiej można teraz zrozumieć, dlaczego zależało nam na wprowadzeniu i konsekwentnym stosowaniu obiektywnej definicji samobójstwa.

jPonleważ samobójstwo altruistycznc, posiadając cha-i raktery styczne cechy samobójstwa, zbliżone jest, zwłaszcza w swych najbardziej zwracających uwagę manifestacjach, do czynów, które zwykliśmy otaczać szacunkiem, a nawet admirowaó, często nie chce się go uważać za zabójstwo samego siebie. Przypomnijmy, że dla Esauirola i Falreta śmierć Katona i ży-rondystów nie była śmiercią samobójczą. Jeżeli jednak samobójstwa, mające za widomą i bezpośrednią przyczynę ducha wyrzeczenia I abnegacjl, nie zasługują na miano samobójstw, to nie odpowiada ono również tym samobójstwom, które z tej.samej dyspozycji moralnej wynikają w sposób mniej jawny, gdyż te ostatnie. 'różnią się od tych pierwszych wyłącznie odcieniem. Jeżeli samobójcą nie jest mieszkaniec' Wysp Kanaryjskich, który dla uczczenia swego Boga rzuca się w przepaść, jakże można dawać tę nazwę dżiniście, który zabija się w celu powrócenia do niebytu; człowiekowi prymitywnemu, który pod wpływem takiego samego stanu duchowego wyrzeka się życia V. powodu najlżejszej obrazy lub po prostu dla pokazania swej pogardy dla życia; bankrutowi, który nie chce przeżyć swego dyshonoiru; na koniec tym licznym żołnierzom, którzy nie przestają powiększać liczby dobrowolnych śmierci? U korzeni tych wszystkich wypadków znajdujemy przecież ten sam stan altruizmu, który jest przyczyną tego, co można byłoby' nazwać samobójstwem heroicznym. Czy do samobójstw należy zaliczyć tylko wymienione wypadki i to wyłączając spośród nich te, których motywy hyły szczególnie czyste? Ale, przede wszystkim, jakie kryterium pozwoli nam na dokonanie podobnego podziału? Kiedy motyw przestaje być dostatecznie chwalebny,' aby czyn przez ten motyw określony mógł . zostać nazwany samobójstwem? Ponadto, radykalnie

*ojc&ii^%'lnJS|r o;1 siebie to (lwio kategorie HiKlftw. skazi] j< my sit; Lym samym na- zapoznanie fch natury. p|mc\vuź- właśnie w przypadku obowiązkowego sa-nfó pójstwa allrulstycznego występują najwyraźniej g£ó mb cechy typu. Pozostałe odmiany są tylko po-cęóinymt formami. Toteż albo uzna się za nieważną znaczną grupę pouczających zjawisk, albo leź, jeśli ui!e odrzuci się ich wszystkich, nie tylko będzie się mju lalo dokonać wśród nich arbitralnego wyboru, ale tajcie zrezygnować z możliwości dostrzeżenia wspól-n|go pńia, z którym złączone są wszystkie wybrane zjawiska; Cto niebezpieczeństwa, jakie grożą nam Wówczas, gdy uzależniamy definicją samobójstwa od subiektywnych uczuć, które są samobójstw motywem. B_:ji; podśtawne są zresztą również uczuciowe racje, ma ące służyć za uzasadnienie owego wyłączenia. Jego zwolennicy powołują się na fakt, że motywy n|ectórych samobójstw altruistycznych dają się. w nie-co nnej! formie odnaleźć u podstawy czynów, uważa-n|r<h powszechnie za moralne. Ale czyż inaczej jest Zjj-5 amobójstwem egoistycznym? Czyż uczucie indy-wjic ualnej niezależności nie ma swej moralności tak samo, jak uczucie przeciwne? Jeżeli jedno jest wa-ręr kiem pewnej odwagi, jeżeli krzepi serce, a nawet czyi! je twardymi, to drugie serca zmiękcza i otwiera 3$ dla litości. Jeśli tam, gdzie panuje samobójstwo a|t: uistyczne, człowiek jest zawsze gotów oddać swoje tycie, to jednocześnie nie przywiązuje on wagi cl o żj/cia drugiego człowieka. Natomiast tam, gdzie sta-W|k ęię osobowość indywidualną tak wysoko, że nie dj)z trzega się żadnego przerastającego ją celu, szalce się tę osobowość także u Innych ludzi. Nabo-ż;efstvvo, jakie mamy dla niej, sprawia, że cierpimy zj jowedu wszystkiego, co może ją poniżyć nawet V|| iczach naszych bliźnich. Na miejsce fanatycznych aki ów Oddania czasów pierwotnych przychodzi szersze ws; JÓłężucie dla ludzkiego cierpienia: Każdy gatunek ser lobójstwa jest więc tylko przesadzoną lub zboczoną tórną jakiejś cnoty, Ale tym samym ich związek ze ś$v adomośclą moralną nie może służyć za podstawę lęksyfikacjl...........