skanuj0012 (350)

tecznie utrata przytomności. Skóra pacjenta znajdującego się w stanie wstrząsu jest blada, chłodna i wilgotna. Zjawiskom tym towarzyszą dreszcze. Ponieważ hypowolemia jest stanem zmniejszenia objętości krwi krążącej - organizm uruchamia mechanizmy obronne, które mają zapewnić przepływ krwi przez najważniejsze dla przeżycia narządy. Zjawisko to nazywa się centralizacją krążenia. Skurczowi nie ulegają naczynia krwionośne m.in. serca i mózgu. Centralizacja krążenia ma zatem na celu ratowanie ważnych dla życia struktur. O centralizacji krążenia świadczy przedłużenie powrotu włośniczkowego (CR). Ocena powrotu włośniczko-wego polega na uciśnięciu płytki paznokciowej pacjenta (aż do jej zbielenia) i ocena czasu powrotu włośniczkowego (zaczerwienienia płytki). Za normę uznawany jest czas nie przekraczający 2 sek. Wśród innych objawów świadczących o rozwijającym się wstrząsie wskazuje przyspieszenie i spłycenie oddechu, prowadzące ostatecznie do ustania czynności oddechowej.

Ryc. 1. Ocena powrotu włośniczkowego na podstawie uciśnięcia płytki paznokciowej pacjenta

Wstrząs najczęściej przebiega z obniżeniem ciśnienia tętniczego krwi i przyspieszeniem czynności serca (tachykardią). Tętno początkowo dobrze wyczuwalne na dużych tętnicach (tt. szyjne, udowe), rzadziej na tętnicach obwodowych (tt. promieniowe) - staje się szybkie i słabo napięte (nitkowate). Trudno jednoznacznie określić, jakie wartości ciśnienia tętniczego krwi określają ciężkość wstrząsu. Trudno również definiować, jakie jego wartości (skurczowa

112