rekonstruowanych. Powinowatym jest krewny małżonka, tj. na przykład pasierb, teściowie, szwagier. Powinowactwo trwa pomimo ustania małżeństwa (ma to istotne znaczenie z punktu widzenia prawa małżeńskiego, które zabrania zawierania małżeństw osobom spowinowaconym w linii prostej).
A
Ryc I. błnwkMw i powinowactwo
D i E są małżeństwem C, B. D lo potomstwo A
P, O. H to potomstwo B. s więc wnuki A (jego krewni w linii prostej 2 stopnia)
1.1 to potomstwo D i B, a więc wnuki A (krewni A w linii prostej 2 stopnia) oraz kuzynostwo P, O, H (łeb krewni w linii bocznej 4. stopnia)
Codo innych koligacji to np.:
A L aą krewnymi w linii prostej (stopień 4.)
L -1 są krewnymi w linii bocznej (stopień 6.)
P O są rodzeństwem, s więc krewnymi w linii bocznej (stopień 2., gdyż w linii bocznej nie ma stopnia I.)
K - B są spowinowaceni w linii bocznej (stopień 4.)
B- A są spowinowaceni w linii prostej (stopień I.)
^ Źródła
Źródła prawa powszechnie obowiązującego w Polsce Przez iróttto prawa rozumieć tu będziemy akty prawne zawierające regulacje dotyczące funkcjonowania rodziny.
Zgodnie z art. 87 ust. I Konstytucji RP źródłami powszechnie obowiązującego prawa w Police aą:
- Konstytucja;
- ustawy (akty uchwalane przez parlament i podpisywane przez prezydenta);
- ratyfikowane umowy międzynarodowe (zasady i tryb zawifcttflte)fltyflMlli4~ ma i wypowiadania umów międzynarodowych określi - co źdpowiedżiand' w Konstytucji - ustawa);
- rozporządzenia wydane na podstawie ustaw (akty wydawane przez organy władzy wykonawczej);
- akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarach działania organów, które je ustanowiły.
— Konstytucja Uchwalona 2 kwietnia 1997 r. przez Zgromadzenie Narodowe i przyjęta 25 maja 1997 r. w referendum Konstytucja RP zawiera kilka przepisów dotyczących ochrony prawnej rodziny.
Wart. 18 określono małżeństwo jako związek mężczyzny i kobiety i zadeklarowano, iż jako takie - obok rodziny, macierzyństwa i rodzicielstwa - znajduje się ono pod ochroną RP.
W kwestii uregulowania relacji rodzice - dzieci Konstytucja stanowi, ii: „Rodzice mają prawo do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami. Wychowanie to powinno uwzględniać stopień dojrzałości dziecka, a także wolność sumienia i wyznania oraz jego przekonania" (art 48 ust 1). Dyrektywę tę Konstytucja odnosi w szczególności do realizacji przez rodziców ich prawa do zapewnienie dzieciom wychowania i nauczania moralnego oraz religijnego (art 53 ust 3). Jeżeli chodzi o ograniczenie lub pozbawienie rodziców ich praw rodzicielskich, to mogą one nastąpić „tylko w przypadkach określonych w ustawie i ty Iko na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu" (art 48 ust 2).
Konstytucyjnej rangi doczekała się też ochrona praw dzieci. Poza zapowiedzią utworzenia urzędu Rzecznika Praw Dziecka Konstytucja stanowi m.in.i iż; „każdy ma prawo żądać od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją", a „Dziecko pozbawione opieki rodzicielskiej ma prawo do opieki i pomocy władz publicznych" (art. 72).
i— Kodeks rodzinny I opiekuńczy i inne ustawy Głównym źródłem prawa rodzinne-gojcst ustawa z 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Kodeka, który zaczął obowiązywać^1 stycznia M5 r„ był oó tęgo czasu wielokrotnie nowęli-zowanj^JJajwjękjzc zmiany iego przepisów miały micłsce w latach 1975. 1995 i 1998. Będzie pp podstawa dla zdecydowanej większości fnrważąń zamieszczonych w tej kaiaźce.
Poza KRiO istnieje szereg innych ustaw, do których przyjdzie odwoływać się, analizując poszczególne zagadnienia prawnej ochrony rodziny. Dla adresatów opracowania szczególne znaczenie mają zwłaszcza regulacje zawarte w ustawie z 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej (Dz. U. 1993, Nr 13, poz. 60 z późniejszymi zmianami), ustawie z 18 lipca 1974 r. o funduszu alimentacyjnym (Dz. U. 1991, Nr 45, poz. 200), ustawie z 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. 1982, Nr 35, poz. 228 z późniejszymi zmianami), fragmentach KK, KC i szeregu innych.
Należy podkreślić szczególną rolę, jaką dla uregulowań prawa rodzinnego od-
I grywają przepisy części ogólnej KC. Przyjmuje się bowiem, iż prawo rodzinne jest