W XIX w. powstała SZKOŁA HISTORYCZNA poddająca krytyce ekonomię marksistowską., która jednocześnie eksponowała przeprowadzenie szeregu reform społecznych w ramach ustroju kapitalistycznego.
W XX wieku powstał:
1. LIBERALIZM - eksponował wolność gospodarczą i brak ingerencji państwa w procesie gospodarczym. Państwo miło być tzw. stróżem nocnym - ustalać reguły prawne, chronić własność prywatną. Po wielkim kryzysie z 1929 - 1933 r. przekształcił się w NEOLIBERALIZM, który nie ingeruje w procesy gospodarcze, określa strategie rozwojowe, przeciwdziała inflacji, zabezpiecza dobra społeczne, które nie mogą barć udziału w procesie gospodarowania. Przedstawicielem tego kierunku był M. Friedman, F. von Hayeck, A. Laffer, który jest czołowy przedstawicielem postulującym obniżanie stawek podatkowych.
2. INTERWENCJONIZM PAŃSTWA W GOSPODARCE nasilający się 1929-1933 eksponuje konieczność szerokiej ingerencji państwa w procesie gospodarowania (przedstawicie! J. M. Keynes a później tzw. postkensiści).
Wykład 2/28.02.05
1. Wspólnota pierwotna
2. Niewolnictwo
3. Feudalizm
4. Kapitalizm
a) Kapitalizm wolnokonkurencyjny
b) Kapitalizm monopolistyczny
c) Kapitalizm państwowo - monopolistyczny
5. Socjalizm (gospodarka nakazowo-rozdzielcza)
Pierwszą formą społeczno ekonomiczną w dziejach ludzkości była wspólnota pierwotna. Było to okres funkcjonowania gospodarki naturalnej tzn. bezpośredni producent pozyskiwał i wytwarzał dobra na potrzeby swoje i członków swojej rodziny. Było to pozyskiwanie dóbr pochodzących ze środowiska i przyrody, zbieractwo, myślistwo, rybołówstwo, a także uprawa małych obszarów ziemi, która zapoczątkowała rozwój rolnictwa.
W okresie tym nie występowała tzw. nadwyżka produktów, które mogły być przeznaczone na wymianę, natomiast rozszerza się rywalizacja pomiędzy plemionami, dochodzi do różnych wojen. Plemiona podbite stają się z czasem niewolnikami i stanowią własność panów, do których należą. ad.2 Niewolnictwo.
Wyraźnie pojawiają się dwie klasy społeczne znacznie różniące się w zakresie posiadania. W formie tej pojawił się podział pracy, następuje wyraźnie wyodrębnienie działalności w rolnictwie, rzemiośle oraz pojawiają się pośrednicy dokonujący wymiany i rozwija się handel. W okresie niewolnictwa w trakcie wytwarzania dóbr w rolnictwie i rzemiośle pojawia się nadwyżka produktów, która jest przeznaczona na wymianę lub sprzedaż. Pojawienie się nadwyżki towarów zapoczątkowało rozwój gospodarki towarowej.
ad.3 Feudalizm
W okresie późniejszym pojawia się feudalizm, w którym występuje LATYFUNDIA - duże obszary gruntów rolnych należących do panów feudalnych, występuje przypisanie chłopów'