skanuj0012 (171)

20

Na przełomie XłX i XX wieku w Stanach Zjednoczonych powstał nowy kie runek w myśli ekonomicznej zwany instytucjonalizmem. Nawiązuje on do teo rclyczncgo dorobku kierunku historycznego, rozwijanego w Niemczech Powstanie instytucjonalizmu łączy się z osobą T. Ycblcna (1857 1929), kontynuatorami jego poglądów byli: J.K. Commons (1862-1945), W.C. Mitchell (1874-1948) i późniejsi ekonomiści: G.C Mcans, A.A. Berle i J.K. Galbraith. Do najważniejszych osiągnięć instytucjonalizmu i jego powojennej odmiany - neoinstylu-cjonnlizmu należą:

-    studia nad rolą postępu naukowo-technicznego we współczesnej gospodarce.

-    badania nad strukturami rynkowymi i tworzeniem się technostruktur.

-    analiza mechanizmów rozwoju społeczno-ekonomicznego.

-    studia nad rolą informacji w gospodarowaniu,

-    badania nad uwarunkowaniami ekologicznymi procesów gospodarczych.

Pojawienie się w systemie społeczno-gospodarczym nowych zjawisk (postępująca monopolizacja gospodarki, pogłębiające się kryzysy, zwłaszcza wielki kryzys ekonomiczny iat 1929 1933) sprawiły, że ich interpretacja wymagała nowych, odmiennych od założeń szkoły neoklasycznej. narzędzi badawczych. Rozwijająca się szybko od łat siedemdziesiątych XIX wieku mikroekonomia nie była w stanie odpowiedzieć na szereg pytań i rozwiązać problemów, które stwarzało funkcjonowanie gospodarki narodowej jako całości. Nic nx>gła ona w sposób właściwy podjąć zagadnień wahań cyklicznych, bezrobocia i inflacji. Rozwinął się nowy kierunek ekonomia dobrobytu z tezą. że wolność gospodarcza nie zapewnia maksimum dobrobytu społecznego i dopuszcza działalność interwencyjną państwa w celu jego optymalizacji. Twórcą tego kierunku był A.C. Pigou (1S77 1959). Powstaje wówczas teoria niedoskonałej konkurencji, której przedstawicielami byli m.in. J.V. Robinson (1903-1986) oraz E. Chambcrlin (1899-1967).

Znaczny wpływ na rozwój zachodniej myśli ekonomicznej (po wielkim kryzysie iat 1929-1933) wywarła teoria J.M. Keynesa (1883 1946), która stała się prawdziwą opozycją w stosunku do obowiązujących kanonów ncokłasycznych. W pracy pl. „Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza”, opublikowanej w 19.36 r„ zawarł on teoretyczne podstawy interwencjonizmu państwowego oraz podkreślił rolę i znaczenie analiz makroekonomicznych.

Keynes wykazał, że siły tkwiące wewnątrz systemu (cndogcnicznc) nic mogą zapewnić stanu równowagi przy pełnym wykorzystaniu zasobów wytwór ezycłi. Przyczyną lego jest niedostateczny popyt, diatego potrzebny jest czynnik zewnętrzny (egzogcniczny), który mógłby przeciwdziałać brakowi popytu, wynikającego z przewagi oszczędności nad inwestycjami. Tę funkcję stymulatora popytu powinno spełniać państwo, wykorzystując w tym celu różnorodne instrumenty, takie jak: finansowanie inwestycji z długu publicznego, zwiększenie

opodatkow an : i ków dla bcrr.-^o nik inwe-s:;

nych powoduje

i konsumpcji Twórczość U

pustko r..;- •*

-

skoncentrowała i tyczących wzroa Rozłam pc-.Taęda prób p'jłąrrei»4

^ .. JJL Had

N rza c >

go aż do począfA się na < r> ęrd kapitaHsr.cznrj. dżetów eg.' -.z waży ły p-xbta«j neoliberalny cś na wyróżnić mm : -~

ekonomii - jn

w 1995 if.»: no*i 1993ekonomi

czołow i przedai

N

cielemA Laffoi Różnorodna! woju ekoounaJ ekc-n. —    -.i.

ność interwencji

ba podkręć -c a Srmth K^.- A£j N_ nu.-crc

-    - - v . - ■

Ki