80119

Prawo natur}’ o zmiennej treśd - Rudolf Stnniniler:

Na przełomie XIX i XX wieku w prawie dominowały głównie koncepcje pozytywistyczne, nie oznacza to oczywiście, że idee prawa natury był nieobecne - były one żywe, zwłaszcza w wersji przyjmującej nadnaturalne źródło ich pochodzenia.

a)    Victor Cathrein: (1845-1931). szwajcarski jezuita, autor min. ..Prawa, prawa natury i prawa pozytywnego” oraz „Filozofii moralności”, był przedstawicielem koncepcji neotomistycznych.

•    poglądy Cathreina:

katalogował on zasady prawu natury, a stworzony pizez mego katalog był nastawiony na obronę hierarchicznych struktur społecznych, co nie odpowiadało powszechnej demokratyzacji życia społecznego

-    uważał, że prawo nazbyt liberalne po prostu nie obowiązuje, gdyż jest niezgodne /. prawem Bożym

krytykował współczesną sobie ogólna naukę o prawie, która jego zdaniem wyprała filozofię prawa

b)    Rudolf Stammler: (1856-1938). profesor prawa m.in. w Halle i Berlinie, autor m.in. prac pt. „Teoria prawa". „Nauka o słusznym prawie".

•    poglądy Stanimlera:

-    jego filozofia prawu jest dobrym pizykładem na to. jak rozwój pewnych kierunków filozoficznych wpływał na kształtowanie się nauki prawa

Stammler był blisko związany z neokantyzmem

punktem wyjścia dla niego była krytyka poglądów, w myśl których prawo byłoby determinowane pizez warunki życia społeczno-ekonomicznego (krytykował materialistyczną, marksistowską koncepcję prawu - twierdził, że instytucja prawna jest pierwotna, tzn., nie możemy sobie wyobrazić społeczeństwa bez prawu)

odrzucał możliwość pełnej, racjonalnej analizy prawa w odniesieniu do empirycznej rzeczywistości - prawo ma bowiem też cliaiakter formalny i aprioryczny

uważał, że prawo naturalne jest jedno, ale jego treść zmierua się. w zależności od rozw^foju kultury protestowuł przeciwko konstruowaniu katalogów’ prawa natury („praw'o natury, będąc nakazem rozumu, jest wyłącznie fonną prawa, zaś jego treść jest zmienna”) pojęcie prawa jest zdeterminowane przez ideę prawa. tzn. prawa sprawiedliwego