4.5. ROZTWORY BUFOROWE
4.5.1. Badanie właściwości roztworów buforowych
4.5.1.1. Przygotowanie buforu octanowego
Odczynniki i przybory laboratoryjne: 1 M CH3COOH, 1 M CHjCOONa, 6 M NaOH, 6 M HC1, cylinder miarowy (50 cm3), zlewki (100,50,25 cm3), pehametr.
Korzystając z 1 M roztworów kwasu i soli, przygotować 50 (lub 100) cm3 buforu octanowego o stosunku stężeń kwasu do soli odpowiednio dla buforu 1:1; 2:1 lub 1:2 (według wskazań asystenta).
4.5.1.2. Przygotowanie buforu amonowego
Odczynniki i przybory laboratoryjne: 1 M NH3aq, 1 M NH4CI, 6 M NaOH, 6 M HC1, kolba miarowa (100 lub 50 cm3), zlewki (25 cm3), pehametr.
Korzystając z 1 M roztworów amoniaku i chlorku amonu, przygotować 50 (lub 100) cm3 buforu amonowego o stosunku stężeń kwasu do soli odpowiednio dla buforu 1:1; 2:1; 1:2 (według wskazań asystenta).
4.5.1.3. Badanie pojemności buforowej
Do suchej zlewki (25 cm3) wprowadzić dokładnie odmierzoną objętość (20 cm3) roztworu buforowego. Wyznaczyć pH tego roztworu za pomocą pehametru. Następnie dodawać kroplami (z pipety lub wkraplacza) 6 M roztwór NaOH. Po każdych dwu dodanych kroplach roztwór zamieszać i zmierzyć jego pH. Postępować tak aż do wystąpienia wyraźnej zmiany pH (ApH). Pojemność buforową względem jonów H+ można wyznaczyć analogicznie, dodając do nowej porcji (20 cm3) roztworu buforowego 6 M roztwór HCI.
W celu sprawdzenia zależności pojemności buforowej od stężenia roztworu buforowego należy badany wcześniej roztwór rozcieńczyć 1-, 2- lub 3-krotnie i ponownie wyznaczyć jego pojemność, stosując opisaną wyżej metodę.
Opracowanie wyników
1. Dane doświadczalne i wyniki obliczeń zestawić w tabeli według poniższego wzoru. Wykonane obliczenia zamieścić pod tabelą. Przyjąć, że objętość jednej kropli*** wynosi 0,05 cm3.
Roztwór buforowy |
Stężenia s Cbr fmoldm 31 |
dadników Cjoli fmol-dm 31 |
Ckw CsolT |
dośw. |
pH obliczone |
/ dośw. |
obliczone |
4.5.2. Przygotowanie roztworu buforowego o zadanym pH
Odczynniki i przybory laboratoryjne: podstawowe kwasy, zasady i sole nieorganiczne, CH3COOH, CHjCOONa, cylinder miarowy (25 cm3), zlewki (25 i 50 cm3), pehametr.
Przygotować 50 cm3 roztworu buforowego o zadanym przez asystenta pH. Zakres pH od 2 do 12,5. Dla przygotowanego roztworu wyznaczyć pH oraz pojemność buforową.
Opracowanie wyników
1. Przedstawić obliczenia, uzasadniające sposób przygotowania roztworu buforowego o zadanym pH.
2. Wyniki oznaczenia pojemności buforowej porównać z wartością obliczoną.