perełka cwm/mM
Starożytni filozofowie uważali, że jąjko stanowi doskonały symbol świata:
• żółtko to ogień,
• w /uokrąglonym końcu pod skorupką - powietrze.
Chińczycy wierzyli, że pierwszy człowiek narodził się z jaja spuszczonego z nieba i pływającego po prawodach. Powszechna w Polsce tradycja malowania jąick na święta wielkanocne wywodzi się z kultu jajka jako symbolu odradzania się zdrowia, witalności, dostatku i pomyślności. W Polsce malowanie jąjck ma ponadlysiąclelnią tradycję. Nu północy i zachodzie Polski robi się barwne pisanki z przewagą koloru czerwonego, w Łowickim - naklcjanki, w Radomskim pokrywa się woskiem. Jajko tak bardzo związano ze świętami wielkanocnymi, było symbolem słońca 1 życia. Wierzono, że ma znaczenie magiczne.
Kn&lUllŁ hałunki. malowanki maląjc się jednym kolorem. SkrukłUlNt rysowanki - na jednolitym tlo rysuje się wzór, np. szpilką. HfppKh piski • na jąio nanosi się dekorację z wosku pszczelego, któro pozostąjc biała na tle kolorowej skorupki. Jąjko jest w Polsce tradycyjną potrawą wielkanocny Powszechnym zwycząjem jest dzielenie się święconym jajkiem i składanie życzeń. Pisanki są główną dekoracją świątecznego stołu.
Jujko dobre &
> umicszczaoic jajek w oknach domu. aby ten dom omijały pioruny.-T^f
> rzucanie jajka w ogień, ponieważ, wicr/wno. że zgasi pożar.
> obdarowywanie jakami chłopców, którzy chodzili z "kurkiem” wielkanocnym,
> wykupywanie się pisankami od "dyngusiarzy",
> dotykanie zwierząt gospodarskich święconym jąjkiem • ochrona przed chorobami.
> dodawanie potłuczonych skorupek jąj wielkanocnych do kurzej kanny, żeby się lepiej niosły.
> w wodzie, w której gotowały się jajka, należało umyć twarz, żeby byt pięknym. >
> woda z pokruszonymi skorupkami święconych jajek była świetnym lekarstwem na ból zębów,'
> jajko zakopywano w sadach i na polach, żeby zapewnić urodzaj.
> zakopywanie jajka na rozpoczętej budowie domu miało zapewnić pomyślność mieszkańcom.
> toczenie jaja po ciele chorego miało mu pomóc w zwalczeniu choroby.
> zakopywanie poświęconej pisanki pod progiem domu w edu zagrodzenia dostępu siłom nieczystym,
> przerzucanie jajka przez dach chroniło drób pr/cd jastrzębiami,
> zabawy z jajkiem: „taczanii*\ Turlało się po Ninie malowane jaja. zderzając je ze sobą. Wygrywał len, czyja pisanka pozostała nicstłuczona. Znana też była zabawa polegająca na turlaniu jąjek z opartej o ziemię deseczki Wygrywało jąjko. które potoczyło się nąjdalej.
4
, Kogo kocham i miłuję, terno jajko poda
Pisanki dawano w podarunku jako dowód życzliwości i sympatii. Dostawali je członkowie rodziny, dzieci chrzestne, osoby zaprzyjaźnione. Jeśli chłopakowi podobała się jakaś panna, ozraęmiał jej o tym. wręczając pisankę. Jeżeli dziewczyna ją przyjęła i w zamian dała swoją, znaczyło to. że odwząjemnia uczucia kawalera. Ale tylko panny na wydaniu mogły robić pisanki!
.Choć pisanki z Cepelii są siołu ozdobą, ja tam wolą pisanki własnego wyrobu."
- I adruw t-anęnl -Pisarki ■