szczeki

9

9

Aktualne problemy w patologii koni użytkowanych w sporcie i rekreacji

V Międzynarodowe Targi Techniki. Technologu i Organizacji Weterynaryjnej PRO ANIMALI ’9X

Jorg A. Auer

Leczenie złamań żuchwy i szczęki u koni

Złamania żuchwy obserwuje się częściej od złamań szczęki. Natomiast złamania jednostronne żuchwy są częściej spotykane od złamań dwustronnych. U źrebiąt spotyka się najczęściej złamania w okolicy siekaczy, co ma tą zaletę, że może dojść do wymiany zębów mlecznych.

Etiologia

Najczęściej do tego typu złamań dochodzi, gdy konie zaczepią zębami o metalowy drut lub gwóźdź. W ten sposób dochodzi do złamania cienkiej ściany kostnej razem z zębami. Częstą przyczyną złamań żuchwy są też uderzenia i kopnięcia. Złamania patologiczne/spontaniczne występują rzadziej lub w związku z przewlekłym ropnym stanem zapalnym zębów, który wywołuje ścieńczenie otaczającej płytki kostnej. Nowotwory okolicy żuchwy zdarzają się rzadko.

Rozpoznawanie

Głównym objawem jest brak pobierania pokarmu oraz ślady krwi w obrębie jamy ustnej. Często obserwuje się również obfite ślinienie, co zmusza właściciela do dokładnego obejrzenia jamy ustnej i postawienia rozpoznania. Ważne jest dokładne zbadanie i omacanie żuchwy i szczęki. Wskazane jest również badanie radiologiczne, które pozwala na dokładną ocenę złamania. W tym celu wykonuje się badanie RTG w różnych projekcjach. W części rostralnej jamy ustnej stosuje się zdjęcie z kasetą rentgenowską w jamie ustnej. Taka projekcja jest możliwa tylko po silnym uspokojeniu farmakologicznym konia lub w znieczuleniu ogólnym. Wszystkie złamania żuchwy i szczęki należy traktować jak złamania otwarte. Ze względu na to, że przemieszczonymi zębami do przestrzeni obok zębów i w obręb złamania mogą dostawać się również cząstki karmy, może prowadzić to do zakażenia.

Postępowanie przedopcracyjne

Konieczne jest szczegółowe badanie całego zwierzęcia. Badanie to należy przeprowadzać przed zabiegiem operacyjnym. Należy też wyjaśnić status metaboliczny pacjenta aby wyrównać ewentualne niedobory wodno-elektrolitowe. Również odchylenia równowagi kwasowo-zasadowej oraz wychudzenie zwierzęcia odgrywają ważną rolę przed, w trakcie i po operacji. Następnie należy przeanalizować możliwości postępowania operacyjnego. Przed znieczuleniem trzeba dokładnie wymyć jamę ustną.

Możliwości terapeutyczne

Zasadniczo złamania można leczyć chirurgicznie lub zachowawczo. Najczęściej jednak konieczne jest podjęcie postępowania chirurgicznego.

Metody chirurgiczne

Wyróżnia się metody ustalenia wewnątrz- i zewnątrzustne. W razie konieczności można obydwie te metody łączyć.