zywienie
jpeg

Aktualne problemy w patologii koni użytkowanych w sporcie i rekreacji

V Międzynarodowe Targi Techniki, Technologii i Organizacji Weterynaryjnej PRO ANIMALI ’98

Christine Iben

Żywienie koni sportowych wspomagające wyczyn

Metaboliczne podstawy pracy mięśni

Energia zawarta w dostarczonym pokarmie nie może być bezpośrednio wykorzystana w pracy mięśni, lecz musi być przekształcona w związek chemiczny, który zostanie wykorzystany przez mięśniówkę. ATP służy jako najważniejszy, niezbędny przenośnik wolnej energii w systemach biologicznych. Jest on stale tworzony i zużywany.

Dzięki zastosowaniu spektroskopii wspomaganej rezonansem magnetycznym zostało udowodnione, że zawartość ATP w mięśniówcc przedramienia u badanych pacjentów po 19 minutach obciążenia była tak samo wysoka jak pr/.cd obciążeniem, podczas gdy zawartość fosforanu kreatyniny spadła a wzrosła zawartość ortofosforanów. Pierwotna ilość ATP zawarta w mięśniach została zużyta po I sekundzie maksymalnego obciążenia, jednak włókna mięśniowe mają zdolność wielokrotnego zwiększania produkcji ATP w ciągu bardzo krótkiego czasu. W związku z tym zasadnicze znaczenie mają następujące procesy:

-    tworzenie ATP z adenozynodwufosforanu (ADP) i fosforanu kreatyniny (CP) za pośrednictwem fosfokinazy kreatyninowej (CK),

-    uzyskiwanie 1-fosforanu glukozy z glikogenu przy udziale fosforylazy glikogenowej, jak i jej metabolizowanie przez glikolizę oraz

-    zwiększenie pobierania glukozy i kwasów tłuszczowych do włókien mięśniowych jak i ich dalszy metabolizm.

Od czasu trwania i intensywności obciążenia ciała zależy jakie źródła energii są głównie wykorzystywane. Przy trwającym I do 2 minut trwałym, maksymalnym obciążeniu, energia jest pozyskiwana praktycznie wyłącznie z ATP znajdującego się w mięśniach i fosforanu kreatyniny oraz przez beztlenową glikogenolizę. Przy silnych obciążeniach, które trwają krócej niż 40 minut, 80 do 90% energii pochodzi z beztlenowej i tlenowej glikogenolizy, a tylko 10 do 20% energii pochodzi z tłuszczu.

Przy aktywnościach, które w ciągu 2,5 godziny prowadzą do wyczerpania, zasadnicza część energii powstaje z tlenowego metabolizmu glikogenu mięśniowego oraz glukozy, a około 25% z metabolizmu tkanki tłuszczowej. Zatem im więcej glikogenu jest zmagazynowane w tkance mięśniowej o tyle dłużej możne być kontynuowany wysiłek.

Powodem dla którego większa ilość tłuszczu nic może być użyta jako źródło energii przy dużych wysiłkach jest to, że kwas mlekowy powstający przy beztlenowej glikogenolizie hamuje metabolizm tkanki tłuszczowej, co powoduje, że koncentracja kwasów tłuszczowych jest zbyt mała, aby mogły one przeniknąć do komórek mięśniowych. Przy długo trwających obciążeniach od 50 do 80% energii może pochodzić z metabolizmu tkanki tłuszczowej.