ŁŚ4

4    ¹⁶⁴

2.6. Łożyskowanie 2.5.1. Wybór rodzaju łożyskowania Opracował Zbigniew Lawrowakl

Podparcia wałów lub oal w ich ruchu obrotowya lub wahadłowya, tj. przejęcie obciążeń poprzecznych i wzdłużnych pochodzących od wirników, uzyskują się w łożyskach.

Występujące w układzie obciążania czysto poprzeczna mogą być przenoszone przez typowe łożyska poprzeczne, jednakże należy przewidzieć róamleż sposób ustalania podzespołu wału w kierunku wzdłużnya. Obciążenia poprzeczne 1 wzdłużne auezą być przejaowane przez odpowiednie łożyska poprzeczno-wzdłużne. W razie arystępowania dużych obciążeń wzdłużnych stosuje się oddzielne lub zespolone układy łożysk poprzecznych i wzdłużnych.

Rodzaj zastosowanego łożyskowania (ślizgowego albo tocznego) w pro-jektowanya zespole wyaaga uzasadnienia. Odpowiedź na pytanie: łożysko ślizgowe czy łożyako toczne dla danego przypadku? - stanowi pierwszy ' etap optyaallzacj 1 konstrukcji podzespołu, zespoły ooezyoy.Op-tyaallzscja opiera sią na ocenach według kryteriów danych konstruktorowi lub określonych przez konstruktora na podstawie danych do założeó konstrukcyjnych. Optymalny nie zawsze oznacza najlepszy, najtańszy, najlżejszy itp. Optyaslizscja opiera się czasem na Jednya głównym kryterium (np. maksymalnej trwałości), często Jednakże stanowi ona możliwie najlepszy kompromis, uwzględniający różna kryteria.

Łożyska ślizgowe i łożyska toczne mają swoje zalety i wady. wybór rodzaju łożyskowania (ślizgowe czy toczne) mogą ułatwić charakterystyki podane w tablicy XXVI. Podane w niej oceny jakościowe według kryteriów-ruchowych (eksploatacyjnych), konstrukcyjnych, technologicznych i ekonomicznych eożna w niektórych przypadkach poprzeć analizą ilościową (porównując np. zakresy nośności, trwałości, koszty, ciężar, gabaryty - dla konkretnych danych dotyczących projektowanego zespołu).

2.5.2. Łożyska ślizgowe Opracował Zbigniew Lawroweki

2.5.2.1. Wprowadzenie

Bezpieczne długotrwałe dzielenie łożyska ślizgowego oraz możliwie •ełe straty tarcie są zepewnicno tylko w łożyskach o tarciu płynnym. Tarcie takie można uzyskać przez odpowiedni wypór hydrodynamiczny (s»»-