♦ sztuka jest przyjemna, ale nie można pozwolić, by przysłoniła boga Aleksander Nockam ur. ok. 1157 - 1217,.() budynkach”
ł potępienie ludzkiej próżności, ambicji i pożądania luksusu
* sztuka to zbytek, folgowanie niskim insty nktom, jej wyroby są tylko środkiem do zaprezentowania majętności Bernard z Clairvaux ur. ok. 1091 - 1153, „Apologia skierowana do Wilhelma, opala St. Thierry”
❖ założył zakon cystersów, bardzo rygorystyczny, nastawiony na samowystarczalność: był to wyraz reformy religijnej, odejście od intclektualizmu clitaryzmu benedyktynów
•1* reprezentował neoplatonizm przekazany przez św. Augustyna
<• sztuka jako źródło duchowego rozproszenia, przeszkoda na drodze do Boga
<• piękno może być tylko duchowe (wewnętrzne piękno jest najlepsze)
❖ podkreślał jednak potrzebę stosowności form artystycznych
*> dekoracje zostały zredukowane do omamentalno - roślinnej płaskorzeźby, a architektura miał mieć ściśle funkcjonalną formę
Tomasz z Akwinu ur. ok. 1225-1274. „Summa teologiczna", „O fizyce'
❖ obraz przedstawiający rzecz brzydką, może być piękny
❖ piękno to : całkowitość, proporcja i harmonia, oraz jasność
<• artysta nie musi dobrze postępować by dobrze tworzyć, dlatego należy oceniać dzieło, a nie artystę r? sztuka naśladuje twórcze możliwości natury
Honoriusz z Autun I poi. XII wieku. „O klejnocie duszy”
•> przedmioty <świecznik> zdobią kościół, pouczają oraz przypominają niebiańską Jeruzalem - symbolika sztuki średniowiecznej
Wilhelm Durandus ur. ok. 1220/1237 - 1296, „Reguły służby bożej“
❖ uniewinnienie obrazów jako księgi dla ludu
czcić należy jednak to, co przedstawione, a nie sam obraz; on tylko wskazuje co i jak chwalić P symboliczne wymiary świątyni: wysokość - odwaga, długość - wytrwałość, cierpliwość, szerokość - miłosierdzie; okna - zmysły ludzkie. Pismo Święte, przepuszczają Boga do wiernych; drzwi - Chrystus
Witelo ur. ok. 1230 - 1280, „Optyka”
❖ o pięknie świadczy światło, odpowiednia odległość od przedmiotu, wielkość (to co większe jest piękniejsze), położenie (rozmieszczenie doskonałych elementów), kształt, podział, ilość, ruch. cień (jeśli zakrywa mankamenty), symetria, różnorodność, przyzwyczajenie - każdy naród ma własne poczucie piękna i ideał urody
odróżnia piękno proste, oparte na wrażeniach i piękno rzeczy złożonych, układów, oparte na spostrzeżeniach
Mikołaj z Kuzy ur. 1401 - 1464. „Prostaczek o umyśle”
❖ wyniesienie sztuk wytwórczych ponad naśladowcze
❖ wyjątkową cechą człowieka jest umiejętność tworzenia fikcji, nie posiadających pierwowzoru w przyrodzie oraz umiejętność przyoblekania jej w formę
Teofil Mnich X lub XI wiek, „O sztukach rozmaitych”
•> traktaty zawierają dokładny opis procesów twórczych - malarstwa, malarstwa na szkle, i innych rzemiosł artystycznych
<* techniczna strona sztuki przcdgotyckiej Villard de Honneeourt I poi. XIII w.,“Książka o rysowaniu”
❖ zbiory rysunków budowli, elementów architektonicznych dzieł sztuki, opisuje je i sławi jako przykład do naśladowania (okna w Reims, wieża w Laonie)
(eon | Ostii ur. ok. 104611115 I „Kronika klasztoru Monte Cassino”
•> opis dzieła sztuki - Bazylika św. Benedykta
❖ dokładny opis. ze szczególnym uwzględnieniem rozmiarów oraz kosztów i nakładu starań opata Dezyderiusza(który wypisał swe imię nad ołtarzem) D. wyszkolił też zakonników w sztuce mozaikarstwa i w innych rzemiosłach