0000027

przeszkód w pracy mięśni ani zaburzeń w prawidłowym krążeniu krwi. Obuwie zbyt obszerne powoduje często otarcia w okolicy pięt. Przy niedostatecznym bowiem ujęciu w obrębie śródstopia pięta unosi się i stara wydobyć z buta, gdy stopa znajduje się w położeniu zakrocznym i następnie ponownie wpychana jest na swoje miejsce na początku fazy podparcia. Obok odpowiedniej szerokości buta konieczna jest jego odpowiednia długość. Powinna ona odpowiadać długości obciążonej stopy + 1 cm. Kształt podeszwy powinien być lekko przywiedziony. Kształt noska powinien zapewniać palcom swobodę ułożenia i wykonywania naturalnych ruchów. Spiczasty kształt buta jest dopuszczalny pod warunkiem odpowiedniego wydłużenia noska i zwężania go poza obrębem palców. Miękka skóra wierzchnia oraz gładka podszewka i wyściółka, elastyczna podeszwa i odpowiednio dobrana wysokość obcasa wpływają na dalsze zwiększenie komfortu stopy.

Zależnie od warunków użytkowania obuwie może być wykonywane metodą kołkowania (szpilkowanie), szytą lub klejoną. Obuwie kołkowane przeznaczone jest do eksploatacji w warunkach wymagających poruszania się w terenie, narażonym na wilgoć. Obuwie szyte i klejone, lekkie, elastyczne nadaje się raczej do użytkowania w warunkach miejskich.

Specjalne uzupełnienia normalnego obuwia

Nie każde zniekształcenie czy niedomoga funkcjonalna stopy wymaga zaopatrzenia w obuwie ortopedyczne, które zapisywane jest jedynie w tych przypadkach, w których nie ma możliwości dostosowania obuwia normalnego. Obniżenie sklepień poprzecznych i podłużnych, niedomogi statyczne stóp, stopy płasko-lcoślawe u dzieci, bolesne modzele, ostrogi piętowe, skrócenie kończyn nie przekraczające u dzieci 1 cm i u dorosłych 3 cm wymagają zaopatrzenia w specjalnie dostosowaną wkładkę, którą umieszcza się w noszonym obuwiu normalnym.

Wkładki ortopedyczne u dzieci stosujemy najczęściej w przypadku stopy płasko-koślawej, będącej wyrazem niedomogi mięśniowo-więza-dłow-ej rosnącej stopy. Obok stosowania ćwiczeń czynnych mięśni stopy posługujemy się również wkładkami, których zadaniem jest bierna korekcja ustawienia stopy i zabezpieczenie prawidłowego jej rozwoju. Istotnym elementem konstrukcyjnym wkładki jest klin unoszący przyśrodkowy brzeg pięty (ryc. 29 a). Podparcie sklepienia podłużnego stopy ma znaczenie drugorzędne, uzupełniające korekcję. Obuwie, w którym umieszczamy wkładkę, powinno mieć dziecięcą formę przywiedzioną oraz sztywne zapiętki, przytrzymujące stęp w korekcyjnym ustawieniu na wkładce. Nie należy nosić wkładek w sandałkach j obuwiu tekstylnym.

W przypadku znacznej koślawości stóp, gdy miękka wkładka supinu-jąca nie daje wystarczającej korekcji, stosujemy wkładki korytkowe (ryc.

Ryc. 29. Wkładki: a — wkładka supinująca z pelotką unoszącą sklepienie poprzeczne, b — korytkowa wkładka supinująca Campbella, c — wkładka unosząca sklepienie poprzeczne stopy, d — wkładka odciążająca ostrogę piętową.

29 b). Jest to sztywna wkładka supinująca stęp, zaopatrzona w ścianki boczne, które utrzymują nadaną korekcję. Wkładka taka, umieszczona w bucie, nie pozwala na zsuwanie się pięty po pochyłości klina korekcyjnego i utratę nadanej korekcji. Wadą jej jest sztywność i brak amortyzacji wstrząsów wywoływanych podczas chodzenia po twardym,podłożu. Wadę taką można jednak skompensować, stosując obcasy gumowe.

W przypadku nie utrwalonej stopy płaskiej i płasko-koślawej u dorosłych zadaniem wkładek jest podparcie niewydolnych funkcjonalnie struktur anatomicznych stopy i poprawa warunków statyczno-dynamicz- , nych. Wkładka właściwa, sięgająca od tylnej krawędzi pięty do granicy głów kości śródstopia, posiada odpowiednio wymodelowane wzniesienia, podpierające sklepienie podłużne i poprzeczne stopy. Wyściółka ze skóry blankowej lub podszewkowej, odpowiadająca wielkości i kształtowi stopy, stabilizuje wkładkę i nie pozwala na przesuwanie się jej w bucie.

Obniżeniu sklepień poprzecznych towarzyszy skłonność do tworzenia się bolesnych modzeli pod obniżonymi głowami śródstopia. Stosując w tym przypadku niewielkie trójkątne wkładki, mające na przekroju poprzecznym kształt wypukłej poduszeczki, korygujemy zniekształcenie sta-

55