img062 (34)

Obrzęk płuc {oedema pulmonum)

Obrzęk (oedema) jest zaburzeniem w krążeniu krwi i limfy, polegającym na gromadzeniu w tkankach oraz jamach ciała nadmiaru płynu w następstwie zachwiania równowagi pomiędzy procesami sorpcji i resorpcji płynów ustrojowych.

Obrzęki powodowane są przez wiele czynników zarówno ogólnoustrojo-wych, np. zaburzenia hormonalne, hipoproteinemia, niewydolność krążenia, jak i miejscowych, takich jak zmiany śródbłonka naczyń włosowatych, miejscowe odczyny alergiczne, uszkodzenia termiczne. Płyn obrzękowy powstający w wyniku zaburzeń w krążeniu określamy mianem przesięku (transsudatum), w przeciwieństwie do wysięku (exsudatum), który powstaje na tle zapalnym.

Obrzęk płuc (oedema pulmonum) ma najczęściej podłoże zastoinowe spowodowane niewydolnością krążenia, rzadziej toksyczne (zatrucie ANTU, fito- i mykotoksynami, toksynami bakteryjnymi), zapalne lub pasożytnicze, np. w ro-baczycy płuc u owiec.

Partie płuc objęte obrzękiem są powiększone, na powierzchni płatów często widoczne są odciski żeber, barwy różowej lub białoróżowej, konsystencji tęgiej, ciastowate (uciśnięte miejsce pozostaje zagłębione przez dłuższy czas). Z przekroju płuc wydobywa się duża ilość pienistego płynu, niekiedy podbarwionego barwnikami krwi.

W obrazie mikroskopowym pęcherzyki płucne wypełnia homogenna, rzadziej drobnoziarnista masa barwy różowej, która jest skoagulowanym w czasie preparatyki histologicznej białkiem. Płyn obrzękowy widoczny jest również w tkance międzyzrazikowej oraz w świetle małych oskrzelików. Drobne naczynia żylne oraz włośniczki otaczające pęcherzyki są rozszerzone i wypełnione krwią.

Miejscami widoczne są również partie płuc z niewielką ilością płynu obrzękowego lub całkowicie powietrzne.

W mikroskopie elektronowym zauważono, że obrzęk płuc rozpoczyna się od gromadzenia płynu w hipofazie zewnątrzkomórkowej wyściółki pęcherzyków, która wyraźnie grubieje. Następnie dochodzi do degradacji struktur tubularnych hipofazy i zniszczenia epifazy, co jest równoznaczne z zupełną utratą powietrz-ności pęcherzyków.

70