53751 img057 (43)

Zakrzepica (thrombosis )

Zakrzepica (thrombosis)jest zaburzeniem w krążeniu krwi, polegającym na przyżyciowym krzepnięciu krwi w świetle naczyń krwionośnych, z następowym wytworzeniem krwiopochodnego ciała stałego określanego mianem zakrzepu

(thrombus).

Zakrzepy powstają najczęściej jako następstwo:

-    uszkodzenia śródbłonka naczyniowego, np. na tle urazu mechanicznego, zapalenia ściany naczynia, miażdżycy naczyń;

-    zwolnionego przepływu krwi, który powoduje wzmożone osiadanie trombocytów na śródbłonku naczyniowym;

-    zmian w składzie krwi (wzrost ilości trombocytów, zaburzenia w układzie enzymatycznym krzepnięcia krwi itp.).

Ze względu na przyczynę powstania zakrzepów dzieli się je na:

-    zakrzep spowodowany zastojem (thrombus e stagnatione), np. w chorobach serca;

-    zakrzep z przewężenia naczynia (    e strangulatione) spowodo

wany, np. uciskiem guza nowotworowego;

-    zakrzep z rozszerzenia naczynia (thrombus e diUtatione), np. w tętniaku czy żylaku.

U zwierząt, w przeciwieństwie do ludzi, zakrzepy spotyka się znacznie częściej w układzie naczyń żylnych niż tętniczych.

Makroskopowo zakrzep jest ciałem kruchym, suchym, mocno przytwierdzonym do ściany naczynia, o powierzchni matowej, często pokrytej małymi bruzdami i wyniosłościami.

Zależnie od składu wyróżnia się zakrzep biały (thrombus albus), będący dużym agregatem płytkowym oraz zakrzep czerwony (thrombus ruber), utworzony z włóknika oraz licznych krwinek czerwonych. Niekiedy obserwuje się występowanie zakrzepów o budowie warstwowej, gdzie następuje naprzemienne odkładanie materiału zakrzepu białego i czerwonego. W świetle naczyń włosowatych obserwuje się tworzenie zakrzepu szklistego (thrombus hialinicus).

Zależnie od kształtu zakrzepu i mechanizmu jego powstania wyróżnia się między innymi zakrzep miejscowy (thrombus autochtonus), nie mający tendencji do wydłużania, zakrzep przedłużony (thrombus prolongatus) w którym wyróżniamy głowę i nawarstwiający się ogon_f,oraz zakrzep kulisty (thrombus glo-bosus) obserwowany często w jamach serca(

60