¿egna³ek7
140
Szczególnym rodaijnn opowiadań ta jest anegdota i gawęda.
Anegdota polega na zwięzłym i krótkim przedstaw,ciu charakterystycznych rdorzeń (historyjek. dykteryjek), często o zabarwieniu humorystycznym. Może dotyczyć zdarzeń aktualnych lub historycznych. Opowiadanie anegdoty może służyć kształtowaniu i utrwalaniu się jakichś pojęć, cech przedmio. tów lub zdarzeń, albo nawet chwilowemu odprężeniu uczniów. Doświadczony nauczyciel. znający zjawisko ..falowania" uwagi, wykorzystuje anegdotę w momencie, kiedy cage. że koncentracja uwagi uczniów na treściach zajęć gwałtowanie spada.
Gawęda natomiast ma charakter swobodnego, barwnego opowiadania, które niekiedy mole trwać dosyć długo. W młodszych klasach szkoły podstawowej może wypełnić nawet całą jednostkę lekcyjną. Jej tematyka może być bardzo różna. Może dotyczyć wydarzeń historycznych, biografii znanych osób, przeżyć osobistych, wspomnień z podróży i wycieczek, historii pewnych obiektów (np. zamków, murów obronnych) ttp-
Gawęda może mieć największe zastosowanie w różnych formach pracy pozalekcyjnej, a więc w czasie wycieczek szkolnych, „zielonych szkół", podróży łustarycanych itp. Nie wyklucza to stosowania gawędy w czasie zajęć lekcyjnych, zwłaszcza na lekcjach wychowawczych. Dobrą okazją do jej wykorzystania mogą być np. spotkania ze znanymi osobami np. ze świata teatru i filmu, z ekranu telewizyjnego, autorami książek itp.
0.2.2. Pogadanka
Pogadanka to metoda, która może być szeroko stosowana zarówno na lekcjach w szkołach podstawowych, jak i ponadpodstawowych. Polega na rozmowie nauczyciela z uczniami, której celem jest wspólne dochodzenie do wiedzy. Jest to jednak rozmowa swoista, wymuszona przez nauczyciela stawianymi przez niego pytaniami.
Jest to jedna z najstarszych metod dydaktycznych. Stosowana była już w starożytności. Posługiwał się nią słynny filozof tej epoki - Sokrates. Dlatego też utrwaliło się w literaturze pedagogicznej określenie pogadanka ..sokratejska" lub „sokratyczna**1. Poprzez odpowiednio przemyślane pytania zmuszał on swoich uczniów do samodzielnego myślenia, naprowadzał ich na właściwą odpowiedź, często nie szczędząc ironii, dzięki czemu zdobywali nową wiedzę, czynnie uczestnicząc w tym procesie.
Pogadanka jest swoistym dialogiem (z tego powodu zaliczana jest do metod dialogowych), w wyniku którego następuje przyswojenie nowych wiadomości, bądź ich porządkowanie i utrwalanie. Cz. Kupisiewicz twierdzi, że pogadanka była mc-szczególnie cenioną przez przedstawicieli niektórych odmian szkoły progresy1 2 wistyczncj. natomiast na początku XX wieku poddana została ostrej krytyce, nezcg6łme przez niemieckiego pedagoga H. Gaudiga2. Zarzucano jej, że jest metodą sztuczną, hamującą samodzielność uczniów. To uczeń - według nich -
powinien ttawlać pytania, a nnuciyciel powinien na nk odpowiadać. «<» byłoby rjawiskicra naturalnym. Jednak osiągniecie takie) eytuacp w praktyce «/knlnct jeet sprawą bardzo irudnn I dlatego, pomimo krytyki, mci od o pogadanki weią> ci«sxy «k| powodzeniem.
W szkołach ni/s/ego awzebla. a zwłaszcza w szkoła podsuwiww^, pogadanka jest metodą bardzo popularną. Nie wymaga od ueznUW <«amod»el*iKg«> fi uniMowncgo analizowania prezentowanej im wiedzy. Ale /muia ich do aktywnego odzkału w lekcjach, co nie byłoby takie łatwe do uzyskania, stosuj ąp metody mntci aktywiruincc.
Współczesna pogadanka zdecydowanie rółni «i« od klasycznej pogadanki sokratycznej. Często jest wspomagana środkami poglądowymi (zdjęcia, mapy. schematy, eksponaty roślin I minerałów itp.). w tym takie audiowizualnymi oraz materiałami źródłowymi (kroniki, albumy itp.), a nawet komputerem Przyjmuje wówczas postać dialogu ilustrowanego. Nie oznacza to wcale całkowitego wyelimiwo-wania z praktyki edukacyjnej pogadanki charakteryzując*) wyłącznie dialogiem werbalnym.
Pogadanka może być ukierunkowana na realizacją różnych celów dydaktycznych, a mianowicie'.
— przygotowanie uczniów do czynnego uczestnictwa w dalsze) części lekcji:
— zaznajomienie ich z nowymi materiałami;
— systematyzowanie a utrwalanie wiadomości;
— bieląca kontrola stopnia opanowania wiadomości w czasie dane) lekcji
Stosownie do tego wymieniane są takie rodzaje pogadanki, jak: wstępna, służąca
zaznajomieniu z nowym materiałem, syntetyzująco-utrwalająca oraz kontrolna* -
Celem pogadanki wstępnej jest przygotowanie uczmów do aktywnego uczestnictwa w łekejt przez wytworzenie w ich umysłach stanu gotowości do poznawania nowych treści (wiadomości, umiejętności}. Dobrze temu śluzy odwoływanie się do ich doświadczeń, przypominanie wiadomości opanowanych na poprzednich lekcjach, o pozostających w logicznym związku z treściami nowo poznawanymi, wyjaśnianie nowych pojęć itp.
Ponadto pogadanka wstępna może być równic* przeznaczona zorganizowaniu klasy (grupy) do pracy w takich formach zajęć dydaktycznych jak; praca w grupach, wycieczka, pokaz jakiegoś sprzętu itp. Przedstawia się wówczas ceł i temat zajęć, przydziela zadania całej klasie (grupie) lub poszczególnym uczniom, a także omawia metody pracy t sposoby jej zakończeniu
pogadanka przedstawiająca nowe wiadomości wypełnia zasadniczą część zajęć. Jc> istota sprowadza się do takiego formułowania pytań, aby umożliwiały one zrozumienie nowej wiedzy oraz powiązanie jej Z. wiedzą zdobytą wcześniej oraz z własnymi doświadczeniami. Jeśli pytania te będą miały charakter problemowy» wówczas ta część lekcji (ząjęć) przyjmuje postać rozwiązywania problemów. Pogadanka, taka nazywa się H c u r y-styczną. Nauczyciel formułuje problemy, a nnstępolc przy pomocy pytań
Ibidem, s. 144
* Ce. jtąiwuwtrt. kryka . op. cit-. •• 145
iba»w.i I4>.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
?egna?ek8 140 Ml Szcttgólnymt rodzajem opoiytydimia jest anegdota i gawęd (li Anegdota polega na zw
4 ?danie słuchu za pomocą stroików (s 8 39) Próba Schwabacha (czyt. Szwabacha) Próba ta jest uzupełn
skanuj0006 (528) dową, wycieczkową; często jest związana z aktywnym wypoczynkiem polegającym na włąc
SNC01171 Specjalne techniki badawcze - immunohistochemia Jest to metoda badawcza polegajÄ…ca na wykry
Reklama określana jest najczęściej jako działalność polegająca na doprowadzeniu do klientów
skanuj0102 1 ■Zasada zmywania w tych zmywarkach jest taka sama. Różnica polega na tym, że zmywarki&
skanuj0003 [800x600] przykład seplenienie boczne, lo nie jest celowe przeprowadzanie ćwiczenia poleg
Wybrane definicje Anizotropia jest cechą ośrodka (ciała), polegającą na zależności niektórych jego
14 porownanie PORÓWNANIE Porównanie jest to figura stylistyczna polegająca na zestawieniu pojęć przy
1 (71) Hartowanie AGH Hartowanie jest to zabieg cieplny polegajÄ…cy na nagrzaniu przedmiotu do temper
Geotechnika! 12 KAPILARNOŚĆ Jednym z objawów działania sił molekularnych jest zjawisko włoskowatoś
Nawęglanie jest obróbką cieplno-chemiczną polegającą na dyfuzyjnym nasyceniu warstwy wierzchniej sta
więcej podobnych podstron