i na wewnętrznych powierzchniach obu ud; włosy są grube, gęste, tłuste; z czasem nastąpić może utrata włosów, a nawet wyłysienie. W karłowatości uwłósienie na głowic jest szczególnie obfite. W chorobie Gliń-skiego-Simmondsa (cackexia hypophysaria) włosy wypadają często na całym ciele, najmniej na czaszce. W zespole Cushinga spostrzega się nadmierne uwłósienie na całym ciele, również na głowie. W chorobie Graves-Basedowa zauważa się przedwczesne siwienie. W obrzęku ślu-zakowatym uwłósienie na czaszce jest skąpe, włosy są grube, suche, łamliwe, bez połysku; granica uwłosienia na czole nisko osadzona, nieraz barwa włosów zmienia się. W chorobie Addisona włosy na głowie mogą ściemnieć. W niedoczynności tarczycy, zwłaszcza u kretynów, uwłósienie na głowie jest skąpe; włosy są suche i często wypadają, paznokcie łamią się, zęby próchnieją. To samo spostrzega się w obrzęku śluzakowatym. Zmiany troficzne skóry i włosów są częstym następstwem wycięcia zmienionego gruczołu tarczowego. W tężyczce na tle długotrwałej niedoczynności przytarczyczek występuje również wypadanie włosów oraz łamliwość poznakei. Łysina plackowata (alopecia areala) 7 zupełną utratą wszystkich włosów na głowic i ciele, włącznie z brwiami i rzęsami oraz meszkiem, powstać może na tle zaburzeń w układzie dokrcwno-wcgetatywnyni lub po zatruciu talem. Łysina czołowa jest jednym z objawów miotonii zanikowej (myotonia atrophica, ę. dystrophia myotonica, choroba Curschmanna-Battena-Steinerta).
Zmiany ze strony włosów połączone są często z zaburzeniami ogólnymi w tkankach pochodzenia cktodermalnego, jak skóra, paznokcie, zęby, soczewka oka. W jamistości rdzenia zmiany troficzne paznokci obok zmian skóry stanowią znamienne objawy tej choroby. Zaćma jest charakterystyczną cechą miotonii zanikowej. W tężyczce przewlekłej, obok ubytków w szkliwie zębów, łamliwości paznokci, wypadania włosów, spostrzega się zmętnienie jądra soczewki i jej kory (tzw. zaćma warstwowa, cataracta zonularis).
BADANIA IINTERNISTYCZNE
Po dokładnych oględzinach chorego i odebraniu ogólnego wrażenia co do jego postawy lub ułożenia, budowy ciała, wyglądu skóry i włosów oraz po dokonaniu palpacji węzłów chłonnych, tarczycy, sutków, przystępujemy do podstawowego badania fizykalnego narządów wewnętrznych.
Po gj anieze interny ■ neurologią
Neurolog nie powinien nigdy zaniedbać skrupulatnego badania internistycznego, które winno być wstępem do przedmiotowego badania układu nerwowego. Najbardziej szkodliwym zwyczajem jest ograniczenie badania wyłącznie do swej specjalności, pociąga to bowiem za sobą szereg pomyłek rozpoznawczych, już nie mówiąc o tym, iż specjaliście tego typu wypada z rąk najważniejsze berło lekarza ogólnego, lekarza o szerszym spój-
3 Diagnostyka <:'u>n.b 33