0000044

/O

1 C-S-CoA

<6-2S

I

2 CHj

I

. 3 CH,

I ^ł

4 COOH

sukct/nylo - Co A

1 C—S—CoA I

3    CH-CH,

I 2 ³

4    COOH metyfomalonylo- CoA

Drugi typ reakcji ma zasadnicze znaczenie przy biosyntezie kwasów dezoksyrybonukleinowych. Bliżej poznanym przykładem jest udział koenzymu B₁₂ we włączaniu rybozyloguaniny do DNA, które musi się odbywać po uprzednim przekształceniu związanej rybozy w dezoksy-rybozę, zgodnie z reakcją 6-29, co zostało potwierdzone w doświadcze-

[6-29]

niach z radioizotopami. Uzyskano już dowody na to, że mechanizm współdziałania koenzymu Bi₂ w reakcjach przeniesienia i ewentualnej redukcji rodnika metylowego (oraz redukcji innych związków) polega na możliwości przemiany Co²⁺ w Co¹⁺; ten ostatni ma bardzo silnie nukleofilowy charakter i może przyłączać substancje o cząstkowym ładunku dodatnim. Wyodrębniono np. z mieszaniny reakcyjnej przy przenoszeniu grup metylowych pochodną zawierającą grupę metylową przyłączoną do atomu Co w miejscu reszty dezoksyadenozylowej.

Witaminy o bliżej niesprecyzowanej funkcji koenzymatycznej

Nie wszystkie związki uznane za witaminy można w obecnym stanie wiedzy uważać za pokrewne z odpowiednimi koenzymami, pomimo, że wszystkie z całą pewnością pełnią określoną funkcję w metabolizmie. Znanych jest szereg witamin, których niezbędność jest dowiedziona w doświadczeniach żywieniowych, a także są przebadane objawy kliniczne ich niedoboru, a pomimo to nie jest dotychczas poznany mechanizm ich udziału w konkretnych przemianach. Do takich związków należą niektóre witaminy grupy B, jak cholina, inozytol i kwas orotowy (str. 176), witamina C, czyli kwas askorbinowy, witamina P oraz wszystkie witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, a więc grupy A, D, E i K.

Obecnie zostaną omówione pozostałe witaminy rozpuszczalne w wodzie. Mezoinozytol i cholina. Oba wymienione związki są znane jako czynniki wzrostowe kur, jak również niektórych szczepów' bakterii i drożdży. Ze względu na dobrą rozpuszczalność w wodzie i występowanie razem z innymi wdtaminami grupy B zalicza się je do tej grupy. Jak wynika z załączonych wzorów, mezoinozytol jest sześciowodorotleno-wą pochodną cykloheksanu, przy czym z licznych form izomerycznych,

145

10 — Podstawy biochemii