Guzy otworu potylicznego
Napadowe bóle karku, kurcze mięśni szyi; znaczne przyspieszenie tętna; zaburzenia naczynioruchowe w twarzy i szyi; kurcze mięśni połykowych: dodatni objaw Qucckenstedta (nakłucie lędźwiowe niebezpieczne).
Guzy podstawy mózgu
Wczesne i znaczne objawy ze strony nerwów czaszkowych, jednostronne, zależne od umiejscowienia (guz przedniej, środkowej lub tylnej jamy czaszkowej): bóle w zakresie ti. trójdzielnego; szczękościsk, w razie podrażnienia gałązki ruchowej n. V; skurcze w obrębie nerwu twarzowego: szum w uchu; porażenie wielu nerwów czaszkowych z jednej strony, najczęściej III, VI, VII dyskretne objawy piramidowe po stronie przeciwnej (asymetria odruchów, odruch Babińskiego itd.); objawy opuszkowe w guzach tylnej jamy czaszkowej, ewentualnie móżdżkowe.
Guz Schminckego (lymphoepithelioma) z nosogardzieli daje przerzuty do węzłów chłonnych, płuc, narządów brzusznych, kości. Na rentgenogra-rnach podstawy czaszki widoczne są ubytki.
Guzy przerzutowe
(Rak, gruczolakorak, czerniak, czerniakomięsak, nadnerczak, nabłoniak nerwowy — neuroepithelioma, nabłoniak kosmkowy — chorioepithelio-mn, szpiczak — myeloma, docześniak złośliwy — deciduoma malignum,
bardzo rzadko)
Krótka historia choroby; ostre objawy mózgowe; wiek średni lub późny; szybki rozwój; przewaga objawów ogólnych nad ogniskowymi; nieraz podrażnienie opon; nierzadko objawy wskazujące na wieloogniskowość, częściej w mózgu, aniżeli w móżdżku. Niekiedy w kościach czaszki naciek nowotworowy lub przerzuty, zwłaszcza raka; na rentgenogramach widoczne są wówczas okrągłe lub nieostro odgraniczone ogniska odwapnienia w kościach czaszki. Pierwotne ognisko często utajone, zwłaszcza w płucach i oskrzelach. Objawy mózgowe mogą wyprzedzać objawy ze strony pierwotnego nowotworu, zwłaszcza w oskrzelach.
W przeciwieństwie do chorych z guzem pierwotnym mózgu, chorzy z guzami przerzutowymi mózgu znajdują się w złym stanie ogólnym, zależnym często od wieloogniskowcj sprawy nowotworowej: niedokrwistość; niedotlenienie tkanek, zwiększona zawartość mocznika we krwi, niedomoga czynności płuc oraz naczyń, odwodnienie, zaburzenia równowagi elektrolitycznej, niedostateczność czynności szpiku kostnego, zaburzenia wątrobowe wraz z żółtaczką, niedomoga czynności przysadki lub nadnercze. Zachodzić też mogą zakłócenia ze strony płatów czołowych, zwłaszcza w sferze psychicznej.
29 — Diagnostyka chorób 449