0000052(4)

pomiędzy piątym a szóstym dziesiątkiem lat. Można nawet na podstawie doświadczenia zaryzykować twierdzenie, iż częściej w tych razach przeoczone zostaje rozpoznanie nowotworu mózgu. Tyczy się to zwłaszcza nowotworów złośliwych szybko rosnących, jak np. gąbczak wieloposta-ciowy, lub też nowotworów , które ujawniają się klinicznie w sposób udarowy na skutek krwotoku do guza lub jego okolicy. Nagły lub dość krótki rozwój narastających objawów ogniskowych, nieraz w dalszym przebiegu osłabienie ich nasilenia lub w pewnym stopniu nawet cofanie się, późny wiek, oznaki ogólnej miażdżycy tętnic lub nadciśnienia tętniczego, brak objawów wzmożonego ciśnienia śródczaszkowego, wszystko to przemawia raczej za zakrzepicą tętnic mózgowych aniżeli za nowotworem. W zakrzepie) tętnicy szyjnej wewnętrznej stwierdza się nieraz ślepotę po stronie zajętej tętnicy obok drugostronnego narastającego niedowładu połowiczego. W przypadkach trudnych do rozstrzygnięcia decyduje wynik arteriografii.

W tzw. encefalopatii nadciśnieniowej obok objawów ogniskowych oraz wzmożonego ciśnienia śródczaszkowego, stwierdza się na dnie oczu objaw Gunna wraz z zapaleniem siatkówki i nerwu wzrokowego, rzadko właściwą tarczę zastoinową.

Rozpoznanie różnicowe pomiędzy nowotworem mózgu, a innymi wymienionymi wyżej stanami chorobowymi nie nastręcza większych trudności, dlatego też o nich nie wspominam na tym miejscu (np. stany zapalne opon i mózgu, stany zwyrodnieniowe, krwotoki podpajęczynów-kowe itd.). Osobne miejsce pod tym względem zajmują tętniaki mózgu, o których mowa jest dalej.

W rozpoznaniu, a zwłaszcza w ścisłym umiejscowieniu guza mózgu, neurochirurg ucieka się zazwyczaj do angiografii, którą wykonuje się po stronie guza, wstrzykując środek kontrastowy' do tętnicy szyjnej wewnętrznej, a nieraz z kolei i do tętnicy szyjnej wewnętrznej po stronic przeciwnej. W razie guzów podnamiotowych należy wstrzykiwać środek kontrastowy do tętnicy kręgowej. To samo czynimy szczególnie w razie podejrzenia obecności tętniaka.

Nieraz uciekamy się do wykonywania próby Matasa-Paillasa-Bonnala: ucisk palcem tętnicy szyjnej wewnętrznej zdrowej. Trzeba jednak pamiętać w tych razach, iż spotkać się można z nadwrażliwością zatoki szyjnej, co wywołać może omdlenie, a nawet drgawki, porażenie połowicze lub nieraz zejście śmiertelne.

Ważne znaczenie posiada badanie oftalinodynamometryczne, zwłaszcza w zmianach w tętnicach szyjnych lub w ich odgałęzieniach. Za pomocą oftalmodynamomctru Sobańskiego badamy ciśnienie w tętnicach środkowych siatkówki, które zazwyczaj w obu oczach jest jednakowe. Obniżenie ciśnienia w tętnicy środkowej siatkówki wskazuje na zamknięcie tętnic pomiędzy lukiem tętnicy głównej a tętnicą środkową siatkówki. Należy jednak pamiętać, że w warunkach prawidłowych różnica z obu stron wynosi 5% dla ciśnienia skurczowego, a 4% dla ciśnienia rozknr-

Próba Matasa-

-Paillasa-

-Bonnala

Badanie

oftaimodyna-

mometiyczne

453