5
I. Adrenalina i noradrenalina
Endogenne aminy katecholowe pełnią funkcję substancji neuroprzekaźnikowych, syntetyzowane są i gromadzone w pęcherzykach synaptycznych, stąd pod wpływem impulsu uwalniane są do szczeliny synaptycznej, a następnie łączą się z receptorami.
Są one niekiedy stosowane jako leki ze względu na pobudzanie receptorów:
• a-adrenergicznych głównie w naczyniach - NA !
• a- i p-adrenergicznych - A
• DA pobudza receptory dopaminergiczne, które rozmieszczone są głównie w mózgu, naczyniach nerkowych i naczyniach wieńcowych
1. Adrenalina (.Adrenalinum, Glaucom - krople do oczu)
Efekty farmakologiczne wynikające z pobudzenia receptorów a i p-adrenergicznych: zwiększa siłę i częstość pracy mięśnia sercowego
• działa rozkurczająco na mięśniówkę gładką oskrzeli, tchawicy, krtani
• kurczy mięśnie gładkie naczyń krwionośnych skóry, płuc, nerek, natomiast wywołuje rozkurcz mięśni gładkich naczyń mięśni szkieletowych i mózgu. Takie działanie jest wynikiem tego, że w naczyniach mózgu i mięśni szkieletowych jest przewaga receptorów p-adrenergicznych, a ponadto adrenalina silniej wpływa na receptory B ! w porównaniu do jej działania na receptory a
Zastosowanie lecznicze:
♦> wstrząs anafilaktyczny (przede wszystkim z uwagi na szybkie i silne działanie rozkurczające mięśniówki gładkiej oskrzeli i krtani w wyniku pobudzenia receptorów p2-adrenergicznych —* rozszerzenie dróg oddechowych)
♦♦♦ dożylnie w zatrzymaniu czynności serca
2. Noradrenalina (Levonor< Artrenolol) - poprzez pobudzenie receptorów cci w naczyniach wywołuje ich skurcz, co prowadzi do znacznego podwyższa ciśnienia krwi - działanie hipertensyjne. W przeciwieństwie do adrenaliny, noradrenalina wpływa kurcząco na wszystkie naczynia, ponieważ działa zdecydowanie silniej na receptory ai-adrenergiczne Zastosowanie lecznicze:
• niektóre postacie wstrząsu w celu utrzymania ciśnienia tętniczego
• zapaść naczyniowa (jest to pogłębienie niektórych postaci wstrząsu)
T.M.