farma032 (2)

32

2. Leki blokujące receptory d-adrenergiczne, czyli tzw. (3-blokery

Mechanizm działania: (nie jest do końca wyjaśniony) Ich działanie hipotensyjne polega zasadniczo na blokowaniu receptorów p-adrenergicznych na nabłonku ciała rzęskowego, których pobudzanie przez katecholaminy w warunkach fizjologicznych powoduje stymulację wydzielania cieczy wodnistej w drodze aktywnej sekrecji. Obkurczanie naczyń ciała rzęskowego wskutek blokowania naczyniorozszerzających receptorów p2 powoduje dodatkowo efekt zmniejszenia wytwarzania cieczy w drodze ultrafiltracji.

najważniejsze

•    Betaksolol 0,25% Sub 0,5% (Betoptic S, Betoptic 0,5%)

® Timolol 0,5% lub 0,25% (■Oftensin„ Timoptic, Cusimolol)

•    Lewobimolol 0,5% lub 0,25% (Betagan, Vistagań)

•    Metipranolol 0,3% (.Betamann, Glausyn, Optipranolol, Turoptin)

© Karteolol 1% lub 2% {Carteol, Ocupress, Teoptic, Arteoptić)

© Pindolol 2% (Pindoptic)

© Befunolol (.Betaclar)

Zastosowanie kliniczne: Kwestia skuteczności i bezpieczeństwa tych leków u zwierząt nie jest nigdzie jasno określona; dlatego przedstawiam państwu wyniki badań i poglądy (z którymi ja się zetknąłem), na temat stosowania p-blokerów w terapii jaskry u psów im kotów:

© W leczeniu jaskry u człowieka używa się całej gamy p-blokerów, ale tylko niektóre z nich były badane pod kątem zastosowania u zwierząt. Te z nich, które były badane pod kątem zastosowania u pacjentów weterynaryjnych (głównie psy i koty), słabo obniżają IOP i ich wykorzystanie u tych gatunków ogranicza się do jaskry z otwartym katem przesączania. Mogą również odgrywać rolę w profilaktyce jaskry u psów (opinia wyrażona w podręczniku Slattera).

© Timolol jest nieocenionym lekiem w medycynie ludzkiej, jednak jego stosowanie w medycynie wet. nie jest wskazane, gdyż dostępne preparaty zawierają zbyt niskie stężenie substancji czynnej, aby mogły być skutecznie stosowane u psów i kotów (wymagane stężenie przynajmniej 4%) (P.G.C. Bedford w: „Canine glaucoma”).

® Beta-blokery są kluczowymi lekami w terapii jaskry człowieka (w jaskrze kąta otwartego są lekami pierwszego rzutu; mogą być również wykorzystywane wspomagaj ąco w terapii jaskry kąta zamkniętego), natomiast są znacznie mniej skuteczne u zwierząt i rzadko mogą być u nich wykorzystywane jako jedyne środki do terapii tej choroby.

•    0,5% timolol bywa używany u zwierząt w profilaktyce jaskry o charakterze pierwotnym (ma opóźniać czas wystąpienia choroby).

© 0,25 lub 0,5% timolol samodzielnie może być używany w profilaktyce jaskry, natomiast w kombinacji z innymi lekami do obniżania IOP. Stosowanie 2 x dziennie. U zwierząt < 10-15 lbs, używam roztworu 0,25%, żeby zminimalizować ryzyko zaburzeń ze strony układu krążenia (B. Keith Collins w „Update for Glaucoma”).

® Timolol, 1 kropla 2-3 x dziennie; dobrze tolerowany przez większość małych zwierząt. W połączeniu z innymi lekami lub w łagodnych postaciach jaskry może skutecznie obniżać IOP (http://www.dcavm.org/Glaucoma%20notes%202006.pdf).

© Doświadczenia z 0,5% timololem prowadzone na zdrowych kotach i psach, wskazywały, że lek ten obniżał IOP o ok. 22% u kotów i 16% u psów; zdaniem autorów tych badań, uzyskany wynik podtrzymuje zasadność stosowania 0,5% timololu w terapii jaskry u kotów i psów (D.A. Wilkie i C.A. Latimer w „Effects of topical administration of...)

•    Duże badania kliniczne prowadzone na psach wykazały, że stosowanie 0,5% betaksololu do oczu z pierwotnym wąskim (zamykającym się) kątem przesączania, znacznie opóźniały pojawienie się jaskry zamkniętego kąta (w porównaniu do oczu nie leczonych). (P.E. Miller i wsp. w: The efflcacy of topical prophylactic antiglaucoma therapy in primary...)

T.M.