0000093(4)

ruchowe: bóle kończyn, parestezje, znieczulenia; porażenia dotyczą mięśni przeważnie ale nic wyłącznie unerwianych przez. nn. promieniowe, łokciowe i strzałkowe. Dołączają się objawy rdzeniowe z zanikiem mięśni, nieraz bezład, porażenia nn. czaszkowych (VII, YTII i XII), zapalenie nn. wzrokowych pozagałkowe, ślepota na barwy, niekiedy zaburzenia poza pi ram kłowe (strio-palidarne),. czasami objawy Graveśa-Bascdówa pochodzenia międzymózgowcgo, lub objawy nadncrczowe podobne do zespołu Addisona (obniżenie sodu i zwiększenie potasu we krwi). Psychika chorych zmienia się, stają się depresyjni, zahamowani, ociężali, wykazują zaburzenia pamięci (encephalopathia).

Rokowanie zależne jest od stopnia i okresu trwania zatrucia; objawy ostre ustąpić mogą bez śladu, objawy przewlekle, a mianowicie stany zapalne tak samo mogą być odwracalne. Należy chorych usunąć z szkodliwych warunków pracy.

Zatrucie ołowiem (saturnismus) następuje u pracowników przygotowujących akumulatory, w przemyśle poligraficznym, górnictwie, przy pokrywaniu ołowiem metali itd. Występują objawy ogólnego zatrucia oraz objawy nerwowe.

Z objawów ogólnych należy wymienić następujące; upadek ogólnego odżywienia oraz brak łaknienia, rąbek ołowiczy na dziąsłach, niedokrwistość niedobarwliwa z nakrapianiem zasadochlonnym krwinek czerwonych (reticulocytoza), bladość skóry z zielonawym odcieniem i żółtaczkowym zabarwieniem twardówek oczu, obecność hematoporfiryny w moczu; zawartość ołowiu w moczu w ilości powyżej 0,03 mg na 1 litr obok obecności hematoporfiryny potwierdza rozpoznanie olowicy.

W zatruciu przewlekłym ołowiem występują zaburzenia czynnościowe oraz organiczne układu nerwowego obwodowego i ośrodkowego. W okresie wczesnym występują bóle głowy i zawroty, łatwe męczenie się, pobudzenie, drżenie rąk i inne objawy tzw. nerwicy ołowiczej.

Z objawów somatycznych pierwszymi oznakami są zaburzenia czucia w postaci bólów i parestezji (meralgia pareslhaetica) oraz zaburzenia ruchowe, jak zapalenie wielonerwowe ołowicze z udziałem głównym neuronów ruchowych, szczególnie nerwów promieniowych. Nieraz rozwija się tzw. encefalopatia ©łowicza jako postać ostra lub przewlekła z zaburzeniami snu, bólami głowy, zmiennością nastrojową, omamami, napadami padaczkowymi, nieraz zespołami udarowymi, lub przypominającymi porażenie postępujące, niekiedy rozwija się nawet otępienie.

Zatrucie manganem zdarza się w przemyśle wyrobu stali z domieszką manganu, spajaniu elektrod, elementów do baterii kieszonkowych itd.

W płucach na skutek wdychania manganu powstaje zwłóknienie z odkładaniem manganu wywierającego wpływ trujący. Mózg jest szczególnie wrażliwy na działanie manganu. Występuje osłabienie kończyn dolnych oraz objawy parkinsonizmu z anemią, akinczą, rigorem, grubo-falistym drżeniem i pro- lub retropuLsją. Często na zespól pozapiramido-

493