Bogdan Rączkowski - BHP w praktyce Rozdział 4
- prowadzenie działalności konsultacyjnej, diagnostycznej i leczniczej w zakresie patologii zawodowej,
- prowadzenie czynnego poradnictwa w stosunku do chorych na choroby zawodowe lub inne choroby związane z wykonywaną pracą,
- wykonywanie szczepień ochronnych, niezbędnych w związku z wykonywaną pracą,
- monitorowanie stanu zdrowia osób pracujących zaliczanych do grap szczególnego ryzyka, a zwłaszcza osób wykonujących pracę w warunkach przekroczenia normatywów higienicznych, młodocianych, niepełnosprawnych oraz kobiet w wieku rozrodczym i ciężarnych,
- wykonywanie badań umożliwiających wczesną diagnostykę chorób zawodowych i innych chorób związanych z wykonywaną pracą,
• prowadzenie ambulatoryjnej rehabilitacji leczniczej, uzasadnionej stwierdzoną patologią zawodową,
0 organizowanie i udzielanie pierwszej pomocy medycznej w nagłych zachorowaniach i wypadkach, które wystąpiły w miejscu pracy, służby lub pobierania nauki,
• inicjowanie i realizowanie promocji zdrowia, a zwłaszcza profilaktycznych programów prozdrowotnych, wynikających z oceny stanu zdrowia pracujących,
° inicjowanie działań pracodawców na rzecz ochrony zdrowia pracowników i udzielania pomocy w ich realizacji, a w szczególności w zakresie:
- wdrażania zasad profilaktyki zdrowotnej u pracowników należących do grap szczególnego ryzyka,
- informowania pracowników o zasadach zmniejszania ryzyka zawodowego,
- tworzenia warunków do prowadzenia rehabilitacji zawodowej,
- wdrażania programów promocji zdrowia,
- organizowania pierwszej pomocy przedmedycznej,
• prowadzenie analiz stanu zdrowia pracowników, dotyczących zwłaszcza występowania chorób zawodowych, ryzyka zawodowego i stanu zdrowia osób objętych profilaktyczną ochroną zdrowotną.
Osoby realizujące zadania służby medycyny pracy przy wykonywaniu czynności zawodowych są niezależne od pracodawców, pracowników i ich przedstawicieli oraz innych podmiotów, na których zlecenie realizują zadania tej służby.
Oprócz obowiązkowego objęcia profilaktyczną opieką lekarską przez służbę medycyny pracy:
• pracowników,
• osób pozostających w stosunku służbowym,
• osób wykonujących pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą,
• kandydatów do szkół ponadpodstawowych lub wyższych, uczniów tych szkół oraz studentów, którzy w trakcie praktycznej nauki zawodu są narażeni na działanie czynników szkodliwych, uciążliwych lub niebezpiecznych dla zdrowia,
• uczestników studiów doktoranckich, którzy w trakcie studiów są narażeni na działanie czynników szkodliwych, uciążliwych lub niebezpiecznych dla zdrowia,
• osób świadczących pracę w czasie odbywania kary pozbawienia wolności w zakładach karnych, przebywania w aresztach śledczych lub wykonujących pracę w ramach kary ograniczenia wolności,
obejmuje się nią także, ale na ich wniosek:
• osoby prowadzące działalność gospodarczą na własny rachunek i osoby z nimi współpracujące,
0 osoby wykonujące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, z wyjątkiem osób wykonujących pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą,
• rolników indywidualnych i pracujących z nimi domowników oraz członków spółdzielni produkcji rolnej,
• byłych pracowników oraz osoby, które wykonywały pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, a także te, które pozostawały w stosunku służbowym.
Osoby te ze środków własnych finansują profilaktyczną opiekę zdrowotną sprawowaną przez służbę medycyny pracy, z wyjątkiem osób wykonujących pracę na
innej podstawie niż stosunek pracy [Q 252].
Zgodnie z ustawą z dnia 6 września 2001 r. o chorobach zakaźnych i zakażeniach [Q 256] badaniom do celów sanitarno-epidemiologicznych podlegają, między innymi:
• osoby podejmujące lub wykonujące prace, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby - badaniom w celu identyfikacji zakażenia prątkami gruźlicy, pałeczkami duru brzusznego, durów rzekomych A, B i C, innymi pałeczkami z rodzaju Salmonella i Shigella, a także badaniom w celu identyfikacji zakażenia innymi czynnikami chorobotwórczymi określonymi w wykazie czynników chorobotwórczych innych niż wymienione powyżej, który znajdzie się w rozporządzeniu wydanym przez ministra właściwego do spraw zdrowia (w tym rozporządzeniu znajdzie się także wykaz stanów chorobowych spowodowanych tymi czynnikami chorobotwórczymi z uwzględnieniem czynników i stanów chorobowych o istotnym stopniu ryzyka przeniesienia zakażenia),
• uczniowie szkół oraz studenci szkół wyższych kształcących się do wykonywania prac, o których mowa powyżej - badaniom w celu identyfikacji zakażenia prątkami gruźlicy, pałeczkami duru brzusznego, durów rzekomych A, B i C, innymi pałeczkami z rodzaju Salmonella i Shigella, a także badaniom
171