008(3)

8

Zastosowanie kliniczne dopaminy i dobutaminy

•    Krótkotrwale w terapii ostrej niewydolności serca i wstrząsie kardiogennym

•    Bardzo krótki okres półtrwania w organizmie (mniej niż 2 minuty) sprawia, że leki te należy podawać w ciągłym wlewie dożylnym poprzez pompę infuzyjna (z 5% glukozą).

•    Długotrwałe leczenie niewydolności serca pi-agonistami jest niemożliwe ze względu na zmniejszanie się liczby receptorów Pi-adrenergicznych w sercu w odpowiedzi na taką terapię. Powszechnie uważa się, że nie powinno się ich podawać dłużej niż 3 dni.

Dopeksamina (Dopacard) - działanie podobne do dopaminy

II.    Leki działające inotropowo dodatnio i rozszerzające naczynia, czyli inodilatory:

I. Leki zwiększające wrażliwość białek kurczliwych na jony wapnia (nowe leki, z których wiele jest na etapie badań).

• pimobendan (Vetmedin [caps.], preparat weterynaryjny): Brak odpowiednika wśród leków „ludzkich”; pimobendan jest zarejestrowany do stosowania u ludzi (prep.: Acardi) tylko w Japonii.

Pimobendan - mechanizm działania i efekty farmakologiczne:

•    działanie inotropowo dodatnie - jest wynikiem tego, że pimobendan powoduje wzrost wrażliwości komórek mięśnia sercowego na wapń, szczególnie w miejscach regulatorowych przyłączania Ca^2r do troponiny C (nie zmienia jednak poziomu wapnia wewnątrzkomórkowego, co jest korzystne).

•    dodatkowo rozszerza naczynia tętnicze i żylne poprzez hamowanie wpływu fosfodiesterazy II na ich mięśniówkę gładką —► zmniejszenie obciążenia wstępnego (umiarkowane) i następczego (znaczne) serca

•    niewielkiego stopnia działanie przeciwzakrzepowe dzięki blokowaniu płytkowego tromboksanu A2.

•    działanie luzitropowe pozytywne

•    modulowanie w korzystnym kierunku negatywnych zmian w zakresie produkcji cytokin (które ma miejsce u pacjentów z niewydolnością serca)

Godnym podkreślenia jest fakt, że pimobendan zwiększa kurczliwość komórek mięśnia sercowego bez zwiększania zapotrzebowania na tlen (= nie zwiększa zużycia tlenu) oraz bez podnoszenia wewnątrzkomórkowego stężenia jonów wapniowych. Badania wykazały przewagę tego leku nad glikozydami naparstnicy i inhibitorami konwertazy angiotensyny przede wszystkim dzięki zwiększonej tolerancji wysiłku u pacjentów nim leczonych oraz przedłużaniu czasu życia psów w zaawansowanych stanach niewydolności serca (III i IV stopień w klasyfikacji NYHA) wywołanych kardiomiopatią rozstrzeniową lub uszkodzeniami zastawek.

Wskazania do stosowania pimobendanu u psów:

Lek I rzutu (w kategorii leków o działaniu inotropowo dodatnim) w terapii ostrej i przewlekłej niewydolność serca u psów na tle dysfunkcji skurczowej, czyli niewydolność w przebiegu:

•    kardiomiopatii rozstrzeniowej

•    przewlekła choroba zastawek (= niedomykalność/choroba/endokardioza zastawki dwudzielnej lub trójdzielnej)

Działania niepożądane:

Pimobenan może wywierać działanie arytmogenne (np. wywoływać migotanie przedsionków lub arytmię komór), ale występuje ono rzadko i obserwowane jest głównie u zwierząt z ciężkimi współistniejącymi chorobami serca.

(obciążenie wstępne i następcze serca zob. str. 24)

Farmakologia układu krążenia, oprać. Tomasz Maślanka, KFiT, W MW, UWM w Olsztynie