Osteoporoza 77
której manualnie przywracano w miarę prawidłowe funkcjonowanie kręgosłupa szyjnego. Wycofano się jednak z tego, ponieważ istnieją inne metody pomocy bez użycia narkozy.
W swoim poradniku dotyczącym osteoporozy napisałem, że substancja kostna, mająca podstawowe znaczenie dla stabilności kręgosłupa, zaczyna zanikać już w dość młodym wieku.
Między 40. a 45. rokiem życia kobiety tracą rocznie mniej więcej 1% substancji kostnej. Ma to związek z osłabianiem się hormonalnego działania jajników. W krajach wysoko uprzemysłowionych u 25% kobiet po 60. roku życia stwierdza się wyraźny zanik kości. U mężczyzn osteoporoza rozpoczyna się później i nie jest aż tak gwałtowna. Ostatnio stwierdzono jednak, że procesy osteoporozy u mężczyzn nasilają się i pojawiają w coraz młodszym wieku. Wynika to ze zmia-ny trybu życia i sposobu odżywiania się._
Oznacza to, że zmienia się statyka kręgosłupa. Pojawia się niebezpieczeństwo, że wierzchnia albo spodnia powierzchnia trzonu kręgu pęknie a kręg się zdeformuje. Wtórnie dotknięte zostaną więc także dyski, choć pierwotna osteoporoza w nich nie występuje. Są bowiem zbudowane jak chrząstka i nie ma w nich tkanki kostnej. Kiedy zmieniony osteoporozą kręg zostanie zgnieciony, powstają tak zwane złamania kompresyjne, które da się dostrzec na zdjęciu rentgenowskim.
Z powodu zapadania się kręgów kręgosłup niszczy się. W krańcowych przypadkach dochodzi do powstania garbu. Tym samym zmniejsza się wzrost. Wynikające stąd bóle pleców prowadzą do tego, że chory musi leżeć. Znów tworzy się błędne kolo: bezruch nasila odwapnienie, odwapnienie nasila ból, ból zmusza do bezruchu.
Przeciwko osteoporozie u kobiet najlepiej działa estrogen, a u mężczyzn testosteron. Są plusy i minusy tego typu długotrwałego leczenia i ocenia się je różnie, biorąc pod uwagę skutki uboczne. W ostatnim czasie pojawiły się nowe preparaty, ale również należy brać pod uwagę przeciwwskazania w ich stosowaniu. Ogólnie można stwierdzić, że przy zachowaniu odpowiedniej
Złamania kompresyjne
Garb
Estrogen/testosteron