tych podrażnień kanałów półksiężycowatych. Jeśli atoli oczopląs taki występuje samoistnie, wskazuje on wówczas na schorzenie błędnika lub nerwu przedsionkowego, jak np. ostre wyłączenie błędnika, lub też jego podrażnienie, jak to zdarza się w chorobach ucha wewnętrznego lub w zespole Menierc'a. Oczopląs błędnikowy może też być pochodzenia ośrodkowego w następstwie porażenia jąder przedsionkowych lub ich połączeń. Odróżniamy 3 stopnie oczopląsu błędnikowego: 1 stopnia, kied\ występuje jedynie przy spojrzeniu w bok w kierunku fazy szybkiej; II stopnia, kiedy ujawnia się zarówno przy spojrzeniu w bok w kierunku fazy szybkiej, jak i przy spojrzeniu wprost, a nie ma go przy spojrzeniu w kierunku fazy wTolnej; III stopnia, kied\ stwierdza się go prz\ spoj-izeniu we wszystkich kierunkach.
Oczopląs
ośrodkowy
Oczopląs
wciągający
Oczopląs
kouzuer-
gencyjny
Oczopląs różnego pochodzenia
4. Oczopląs ośrodkowy. Oczopląs ośrodkowy zdarza się w rozmaitych chorobach ośrodkowego układu nerwowego z umiejscowieniem ognisk chorobowych bądź w pniu mózgu, bądź w obrębie pęczka podłużnego tylnego, bądź w móżdżku, bądź wreszcie w samych półkulach mózgowych. Zdarza się. to najczęściej w stwardnieniu rozsianym w jamistości opuszki, w guzach pnia mózgu i innych, w schorzeniach układowych, jak np. bezład dziedziczny Friedreicha lub Maricgo. W ogniskach umiejscowionych we wzgórkach czwóraczych oczopląs jest pionowy i połączony z porażeniem spojrzenia ku górze (objaw Parinauda). W ogniskach spoidła tylnego zdarzyć się. może tzw. oczopląs wciągający (nystagmus retractorim). Są to rytmiczne zagłębiania się gałki ocznej, przy czym ruch ten stanowi fazę szybką, a powrót gałki — fazę powolną. Zdarza się również oczopląs konwergencyjny w guzach okolicy ujścia wodociągu Sylwiusza do III komory.
5. Oczopląs różnego pochodzenia, jak np. oczopląs w zatruciach, zwłaszcza barbituranami, nikotyną, alkoholem, ołowiem itd; oczopląs w chorobach górnego odcinka szyjnego rdzenia itd: oczopląs wrodzony lub dziedziczny.
W oczopląsie nabytym samoistnym chory odbiera wrażenie pozornego poruszania się przedmiotów' widzianych, czego nie ma w oczopląsie wro* dzonym.
Nem V — Trójdzielny
(N. trlgfminus)
Nerw trójdzielny jest największym nerwem czaszkowym. Jest to nerw mieszany, czuciowo-ruchowy, składający się z dużej części czuciowej (partio major sensońa ' oraz malej części mchowej (partio minor motoria).
Część czuciowa jako korzonek czuciowy rozpoczyna się w zwoju półksiężyców a-ivm (fas.sera (gangtion semilunarc n. trigt ntini}, który leży w zagłębieniu Meckela na przedniej powierzchni szczytu kość i skalistej. Główne jadro czuciowe nerwu \ znajduje sic w bocznej części mostu. Włókna zstępującego korzonka czuciowego biegną ku dołowi przez most, opuszkę aż do odcinka rdzema kręgowego C2 • wzgl. C3), tworząc tzw. pasmo zstępujące lub rdzeniowe nerwu trójdzielnego.
92