037 8

Łańcuch A - efektomer - własności inaktywujące rybosomów.

Łańcuch B - haptomer - zawiera miejsce wiązania cukru.

Toksyna niezdysocjowana (A-B) wykazuje cytotoksyczny efekt na komórki, ale nie hamuje aktywności rybosomów w systemach bezkomórkowych.

Toksyna zredukowana (podjednostki A i B są oddzielone) nie wykazuje cytotoksycznego efektu, ale hamuje aktywność rybosomów w systemach bezkomórkowych.

DLACZEGO?

Cząsteczka toksyny wiąże się poprzez miejsce rozpoznające cukry łańcucha B z odpowiednim glikolipidem lub glikoproteiną błonową. Po związaniu się z komórką, łańcuch A w nika do wnętrza komórki na zasadzie transportu aktywnego do pęcherzyków endocytarnych (lub innym własnym sposobem). We wnętrzu komórki łańcuch A przedostaje się do cytoplazmy i tam inaktywuje podjednostkę 60S rybosomu. Łańcuch A działa na zasadzie enzymatycznej - 1 cząsteczka może zabić komórkę (1500 rybosomów/min/1 cząst.A)

Toksyna błonicza jest także białkiem dwu-podjednostkowym, ale jest początkowo syntetyzow ana jako pojedynczy połipeptyd. Na skutek modyfikacji potranslacyjnej dochodzi do przecięcia łańcucha i powstają dwie podjednostki połączone mostkiem disiarczkowym. Łańcuch A przeprowadza ADP-rybozylację aminoacylotransferazy II => inaktywacja enzymu. Łańcuch B - rozpoznawanie receptora powierzchniowego komórki docelowej.

Praca z tymi toksynami jest BARDZO NIEBEZPIECZNA! Zdarzały sie przypadki śmiertelne wśród pracowników oczyszczających te trucizny z nasion. Nawet kurz z mielonych nasion uważany jest za niebezpieczny.

Wszelkie doświadczenia powinny być prowadzone pod wyciągami lub w komorach laminarnych.

Gelonina zawiera tylko jeden łańcuch polipeptydowy o aktywności hamującej rybosomy. Nie może sama wnikać do komórki, ale po sprzęgnięciu z łańcuchem B np. rycyny, wykazuje pełną cy to toksyczność. Podobnie inne toksyny: PAP z nasion Phylotacca americana. Te toksyny o wiele bezpieczniejsze w użyciu, są stabilne, łatwe do oczyszczania.