047 4

Rys. 4.11. Zdejmowanie cylindra.

cyklach: Junak M-10, Pannonia, IŻ-350, MZ ES-250 zdjęcie zbiornika paliwa, zaś w.skuterach Lambretta i Peugeot — ponadto zdjęcie osłon dmuchawy.

Przeważająca większość silników ma cylinder mocowany tymi samymi śrubami co głowicę i wówczas zdjęcie cylindra jest następną kolejną czynnością po zdjęciu głowicy. Jeżeli cylinder zamocowany jest oddzielnie do skrzyni korbowej, wówczas po zdjęciu głowicy trzeba odkręcić śruby mocujące cylinder, stosując te same zasady co przy odkręcaniu śrub głowicy. Podczas zdejmowania cylindra tłok powinien być ustawiony w ZW.

Pomiary mikromełryczne cylindra

Pomiary mikrometryczne cylindra są czynnością bardzo istotną, bowiem ich wyniki decydują o zakresie naprawy cylindra. Do mierzenia średnicy cylindra używa się specjalnego czujnika do otworów — tzw. średnicówki. Czujnik taki składa się ze wskaźnika osadzonego na długim uchwycie zakończonym osadzonymi poprzecznie trzpieniami. Jeden z trzpieni jest ruchomy w zakresie kilku milimetrów i wypychany przez sprężynę; poprzez układ dźwigni działa on na wskaźnik. Drugi trzpień osadzony na stałe w uchwycie może być wymieniany zależnie od średnicy mierzonego cylindra.

W celu zmierzenia średnicy cylindra należy do oprawy czujnika założyć stały trzpień odpowiedniej wielkości, a następnie umieścić czujnik w mikrometrze ustawionym dokładnie na nominalną wielkość średnicy cylindra. Jeżeli mamy np. zmierzyć średnicę cylindra o wymiarze nominalnym 75 mm, • ustawiamy śrubę mikrometra na dokładny wymiar 75 mm, a następnie wkładamy doń trzpienie czujnika, ustawiając je dokładnie w. osi śruby mikrometra (rys. 4.12). W tym położeniu przekręcamy tarczę czujnika tak, aby Wskazówka znajdowała się na „0”. Tak ustawiony czujnik wskazywać będzie odchyłki w setnych częściach mm od nominalnego wymiaru 75 mm, przy czym wychylenia wskazówki w kierunku „ + ” oznaczają odchyłki powyżej 75 mm, zaś wychylenia w kierunku,,—” oznaczają odchyłki poniżej 75 mm.

Następnie wprowadzamy czujnik ostrożnie do otworu cylindra opierając najpierw o gładź cylindrową trzpień ruchomy, a po delikatnym przyciśnięciu go — również trzpień nieruchomy. Trzpienie czujnika ustawiamy w cylindrze najpierw w płaszczyźnie prostopadłej do osi wału korbowego i wykonując czujnikiem parę ruchów wahadłowych w jedną i drugą stronę — odczytujemy wartość naj-większego wychylenia wskazówki czujnika w kierunku ” (rys. 4.14-b). Odczytana wartość jest odchyłką w setnych częściach milimetra od średnicy nominalnej, na którą był nastawiony czujnik. Jeżeli przy odczycie wskazówka znajdowała się na skali po stronie — oznacza to, że średnica mierzonego cylindra jest większa od średnicy nominalnej, jeżeli po stronie „•—” — że jest ona mniejsza.

Dla dokładnego określenia zużycia,

47