059 7

LIDZBARK WARMIŃSKI

biskupia rezydencja

W 1749 r. w bibliotece biskupiej na zamku w Lidzbarku odkryto bezcenny rękopis Galla Anonima - najstarszą kronikę dziejów Polski.

Ażurowe krużganki otaczające dziedziniec zamku biskupów warmińskich uważane są za arcydzieło sztuki gotyckiej na naszych ziemiach.

To obok Malborka jeden z najlepiej zachowanych zamków gotyckich w Polsce. Został wzniesiony w drugiej połowie XIV wieku (1348-1400) na miejscu wcześniejszej budowli krzyżackiej, na planie kwadratu, z wewnętrznym dziedzińcem. W podziemiach kryją się dwupoziomowe piwnice, część nadziemna ma az cztery kondygnacje: tzw. przyziemie z pomieszczeniami gospodarczymi, pierwsze i drugie piętro o charakterze mieszkalno-reprezentacyjnym oraz poddasze z magazynami zboża i stanowiskami obronnymi.

Znaczenie Lidzbarka wzrosło ogromnie po zakończeniu wojny trzynastoletniej, gdy na mocy drugiego pokoju toruńskiego (1466) Warmia została przyłączona do Rzeczypospolitej. Biskupi warmińscy sprawowali również władzę świecką, w związku z czym przysługiwał im tytuł książęcy. Wielu z nich należało do elity umysłowej i kulturalnej kraju. W latach 1503-1510 przebywał tu jako sekretarz i lekarz swego wuja, biskupa Łukasza Watzenrode, Mikołaj Kopernik. Prawie 30 lat spędził na zamku lidzbarskim Ignacy Krasicki, który wiele swych utworów podpisywał kryptonimem XBW, czyli Książę Biskup Warmiński. Swoją rezydencję otoczył przepięknym ogrodem, kolekcjonował też dzieła sztuki. W 1772 roku, po pierwszym rozbiorze, Warmię włączono do Prus. Dopiero w 1945 roku Lidzbark ponownie znalazł się w granicach Polski

59