0000077

1'oraienie

konwergencji

Porażenie mchu zbieżnego gałek ocznych (konwergencji) przy patrzeniu na przedmioty z bliska spostrzega się w zapaleniu nagminnym mózgu (encephalitis efńdemica) oraz u ludzi starych.

Należy odróżnić porażenie spojrzenia skojarzonego od porażeń poszczególnych mięśni ocznych. W porażeniach spojrzenia zachodzi porażenie ruchu gałek ocznych, a nie porażenie mięśni. W porażeniach poszczególnych mięśni ocznych występuje często dwojenie oraz zez. czego nie ma nigdy w porażeniach spojrzenia.

Zespół

szczeliny

oczodołowej

górnej

Zespól szczeliny oczodołowej górnej, przez którą wychodzą z środkowej jamy czaszkowej nerwy ruchowe oka i pierwsza gałąź nerwu trójdzielnego, daje następujące objawy: ból pozagalkowy, zaburzenia czucia w zakresie I gałęzi nerwu trójdzielnego, porażenia mięśni ocznych. Zdarza się w umiejscowieniu zapalenia opony twardej lub w sprawach toczących się w zatoce jamistej (sinus cavernosus).

Badanie nerwów ruchowych oczu

Każdy z wymienionych 3 nerwów ruchowych oczu może być uszkodzony w swym przebiegu w rozmaitych odcinkach, a więc: w pniu mózgu, kiedy to uszkodzeniu ulegają jądra nerwów oraz ich korzonki, u podstawy mózgu, wreszcie w obrębie oczodołu. Dla umiejscowienia sprawy chorobowej rzeczą ważną jest zorientowanie się, w jakim odcinku nerw został uszkodzony. Zadanie to jest ułatwione, jeśli idzie o odcinek w obrębie pnia mózgu, uszkodzeniu bowiem ulec mogą zarazem i szlaki przebiegające przez pień mózgu, a nieraz jądra i korzonki innego sąsiadującego nerwu. Tak samo, jeśli idzie o umiejscowienie sprawy u podstawy mózgu lub w^r oczodole, bierze się pod uwagę sąsiadujące z chorym nerwem inne twory anatomiczne.

Badanie nerwów ruchowych oczu zaczynamy od dokładnego poznania stanu źrenic, a dopiero potem polecamy choremu kolejno patrzeć do obu boków oraz do gór)¹ i do dołu, obserwując przy tym, czy gałki oczne wykazują prawidłową ekskursję, to znaczy, czy dochodzą one do kątów szpaty powiekowej oraz do góry i do dołu, a zarazem, czy nie ma oczopląsu; jednocześnie patrzymy, czy szpary powiekowe są jednakowej szerokości, czy nie ma opadnięcia w mniejszym lub w większym stopniu powieki górnej. W razie stwierdzenia dwojenia lub jeśli chory uskarża się na dwojenie, badamy, jakiego jest ono rodzaju; pozwala to nam dokładnie określić, który mięsień oczny jest porażony lub niedowladny.

Badanie nerwu okoruchowego (n. oculomotorius ) sprowadza się do badania źrenic oraz czynności poszczególnych mięśni ocznych.

Źrenice. Prawidłowe źrenice są okrągłe o zarysach regularnych, ułożone w samym środku tęczówki, równe co do wielkości oraz żywo oddziaływające na światło, nastawność (akomodację) i zbieżność (konwergencję). Każda z wymienionych tu cech źrenic w warunkach chorobowych ulec może zmianom zależnym bądź to od schorzeń samej tęczówki lub innych

68