085 4

powstałych w ten sposób zarodkach — kompleksach metaloorganicznych. U bakterii T.ferrooxidans i T.thiooxidans w procesie biosorpcji srebra na powierzchni komórek gromadzone są kryształy Ag₂S0₄. U grzyba Rhizopus arrhizus znaczna część uranu gromadzona jest w postaci wodorotlenków uranylu. Podczas biosorpcji uranu przez komórki drożdżowe S.cerevisiae stwierdzono, że nie wszystkie komórki wiążą metal z jednakową efektywnością. Przy średniej wydajności biosorpcji w granicach 0,10 — 0,15 g uranu na 1 g suchej masy komórek, krystaliczne ziarna depozytowe tego pierwiastka stwierdzono zaledwie u 1/3 komórek. Świadczy to, że komórki najbardziej aktywne akumulują uran w ilości bliskiej ich własnej masie.

Drobnoustroje wykazują dużą aktywność w wewnątrzkomórkowej akumulacji również innych metali, takich jak: As, Au, Cd, Cu, Cr, Hg, Ni, Pb, Pd, Ti, Zn. Wiele z zatężanych metali (Ag, As, Cd, Hg, Pb, Zn) wywiera działanie toksyczne. Niektóre organizmy wytworzyły jednak mechanizmy opornościowe, które pozwalają im na zachowanie funkcji życiowych komórek w warunkach dużego wewnątrzkomórkowego stężenia tych metali. Cecha oporności jest zazwyczaj kodowana w plazmidowym

DNA.

Gromadzenie metali w komórce wymaga udziału układów transportu przez błonę cytoplazmatyczną, aktywności układów enzymatycznych oraz energii metabolicznej. W procesie akumulacji jonów' metali wewnątrz komórki biorą prawdopodobnie udział specyficzne białka wiążące, tzw. metalotioneiny, chociaż stwierdzono również ich transport na drodze dyfuzji.

Zdolność do efektywnej biosorpcji metali wykazują nie tylko komórki żywe, ale rówmież martwe. Proponowane są złoża biosorbentów zawierających martwe komórki drobnoustrojowe z możliwością ich regeneracji i wielokrotnego użycia.