100B33

w

20_2. Znormalizowane elementy rysunku techniczny

W rysunku technicznym maszynowym stosuje się następujące podziałki:

-    zwiększające:    50:1,20:1,10:1,5:1,2:1

-    naturalną:    1:1

-    zmniejszające:    1:2,1:5,1:10,1:20,1:50,1:100, 1:200, 1:500, 1:1000, 1:2000

1:5000,1:10000

W wyjątkowych przypadkach, jeżeli z przyczyn praktycznych nie można użyć zalecanych wartości podziałek, można zastosować wartości pośrednie, np. 1:2,5; 1:25.

Na jednym formacie rysunkowym mogą być stosowane różne podziałki, np. główny rzut w podzialce głównej 1:1, a pewne szczegóły w pomocniczych podziałkach najczęściej powiększających, np. 2:1 i 10:1.

Podziałkę główną wpisuje się do odpowiedniego pola w tabliczce rysunkowej, natomiast podziałki pomocnicze umieszcza się nad odpowiednimi rzutami lub przekrojami cząstkowymi szczegółów przedmiotu. Na rysunku wpisuje się wymiary rzeczywiste.

2.6. Tabliczki rysunkowe *

Format rysunkowy posiada tabliczkę rysunkową, którą umieszcza się w prawym dolnym rogu formatu i styka się ona z ramką rysunkową. Tabliczkę umieszcza się wzdłuż krótszego boku formatu A4, a na pozostałych formatach wzdłuż boku dłuższego (A3, A2 i Al) wg zaleceń normy PN-ISO 5457.

Zarys tabliczki i zarys rubryk w tabliczce rysunkowej należy rysować linią grubą a zarys rubryki, zawierającej numer rysunku, linią bardzo grubą. Poszczególne kolumny i wiersze w rubrykach oddziela się od siebie liniami ciągłymi cienkimi.

Tabliczka rysunkowa .jest nośnikiem podstawowych informacji dotyczących firmy i wykonawców rysunku, jego podziałki, numeru rysunku. Zawiera także podstawowe informacje związane z tematem rysunku: od nazwy całego urządzenia i poszczególnych elementów do uwag uzupełniających. Kształty i wymiary tabliczek rysunkowych mogą być tworzone w zależności od potrzeb, od informacji, które należy dodatkowo przekazać, a także od potrzeby reklamy, np. znak firmowy. Stąd też istnieje niezliczona ilość i różnorodność tabliczek rysunkowych.

Norma nakazuje stosować się do wytycznych przy opracowywaniu konkretnych wzorów tabliczek rysunkowych. Według normy rozróżnia się tabliczki rysunkowe podstawowe, zmniejszone i uproszczone. Długość tabliczki powinna być większa od 185 mm, a jej wysokość ponad 55 mm dla tabliczki podstawowej i 40 mm dla tabliczki rysunkowej zmniejszonej (dla schematów). Tabliczki uproszczone powinny mieć wysokość co najmniej 15 mm.

Na potrzeby ćwiczeń z rysunku technicznego może być stosowany wariant tabliczki podstawowej, przedstawionej na rysunku 2.10. Natomiast na potrzeby rysunku złożeniowego można stosować wariant tabliczki podstawowej uzupełnionej dodatkowo tabliczką z wykazem części, która została pokazana na rysunku 2.11.

PN-O5/M-01119 Dokumentacja konstrukcyjna. Tabliczki rysunkowe PN-ISO 7200 1994 Rysunek techniczny. Tabliczki tytułowe

PN-EN ISO 5457:2002 Dokumentacja techniczna wyrobu. Wymiary i układ arkuszy rysunkowych PNS5/M-01121 Rysunek techniczny maszynowy. Wykaz części

2, Znormalizowane elementy rysunku technicznego

21

		Nazwisko i imię	Data	Podpis	Temat:
	Rysował:
	Sprawdził:
	POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ GÓRNICTWA 1 GEOLOGII			Podziałka	Przedmiot:	Nr rysunku
	Spec.:	Sem.
	180

Rys. 2.10. Tabliczka podstawowa do ćwiczeń projektowych

3.
2.
1.
Nr pozycji	Nazwa części				Liczba sztuk	Oznaczenie	Materiał	Uwagi
		Nazwisko i imię	Data	Podpis		Temat:
Rysował:
Sprawdził:
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ GÓRNICTWA 1 GEOLOGII Spec.: Sem.:				Podziałka		Przedmiot:		Nr rysunku

Rys. 2.11. Tabliczka podstawowa z wykazem części

2.7. Napisy, teksty, tablice oraz linie wskazujące i odniesienia

W polu formatu rysunkowego, oprócz rzutów przedmiotu z wymiarami i tabliczki rysunkowej, można także umieszczać:

-    napisy odnoszące się do rzutów przedmiotu,

-    teksty wymagań i charakterystyk technicznych,

-    tablice danych technicznych.

Elementy te należy umieszczać w przypadku, gdy zawarte w nich dane nie mogą być przedstawione graficznie.

Napisy odnoszące się do rzutów przedmiotu umieszcza się nad (i pod) odcinkiem linii odniesienia (półką), równoległym do wierszy w tabliczce rysunkowej.

PNSI/M-OI126 Rysunek techniczny maszynowy. Napisy, teksty, tablice

PN-EN ISO 128-22:2003 Rysunek techniczny. Zasady ogólne przedstawiania część 22: Wymagania podstawowe I zastosowanie Unii wskazujących i linii odniesienia