100u93

również innych zwierzą! mogą być badane według dwóch schematów: jako badanie rutynowe (skrócone) lub jako badanie szczegółowe (nadzwyczajne).

Badanie rutynowe (skrócone) - przeprowadza się we wszystkich przypadkach, gdy nie stwierdzono ani objawów przyżyciowych, ani zmian poubojowych wskazujących na ogólną chorobę zwierzęcia. Podczas badania rutynowego nacina się w każdej półtuszy wołowej następujące węzły chłonne:

O nadwymieniowe - sutkowe {Inn. mammarii) — patrz badanie wymienia; u samców węzły chłonne mosznowe (Inn. scrorales) jest doić często wycinany przy obróbce tuszy mięsnej ; a biodrowe przyśrodkowe (Inn. iliaci mediates)',

O nerkowy (In. renalis ) - patrz badanie nerki.

Badanie szczegółowe (nadzwyczajne) - jest to dokładniejsze badanie węzłów tuszy, wykonywane w'e wszystkich przypadkach, gdy istnieje podejrzenie uogólnionej lub ogólnej postaci choroby, zwłaszcza zakaźnej (na przykład eńiżlicy). przy ubojach z konieczności oraz wobec braku badania przedubojowego.

Przy badaniu szczegółowym nacina się w każdej półtuszy następujące wędy chłonne:

□ podkolanowy (In. popliteus);

O kułszowy (In. ischiodicus);

O nadwymieniowe - sutkowe (Inn. mammarii) - patrz badanie wymienia;

u samców węzły chłonne mosznowe (Inn. scrolales);

O podbiodrowy (In. subiliocus - inaczej fałdu kolanowego);

O biodrowe przyśrodkowe (Inn. iliaci mediates);

□    nerkowy (In. renalis);

□    mostkowe (Inn. slernales)',

O pachowy właściwy (In. axillarisproprius)',

O szyjny powierzchowny (In. cenicatis superficialis).

Tak przedstawia się schemat poubojowego badania makroskopowego bydła. Trzeba jednak z naciskiem podkreślić, że wszelkie zaobserwowane zmiany, niezależnie od miejsca występowania, powinny być rozpoznane pod względem etiologicznym. Badający lekarz musi więc dokonać nacięć i dokładnego obejrzenia wszelkich miejsc zmienionych zarówno węzłów chłonnych, jak i tkanek, nawet jeśli nie zostały one wymienione i omówione w powyższym schemacie badania makroskopowego. Każde miejsce i każdy węzeł zmieniony muszą być nacięte i dokładnie obejrzane. Trzeba pamiętać, że badanie makroskopowe jest najczęściej jedyną podstawą do oceny sanitarno-weterynaryjnej mięsa.

Węzły chłonne nadwymieniowe i mosznowe są węzłami pachwinowymi powierzchownymi (Inn. InguinaJes nperficurla).

Badanie makroskopowe cieląt

Dość często można spotkać się z twierdzeniem, że choroby zakaźne rzutujące na ocenę sanitarno-weterynaryjną mięsa, a zwłaszcza gruźlicę, są u cieląt tak rzadkie, że można sobie pozwolić na daleko idące uproszczenie makroskopowego badania poubojowego. Twierdzenie takie jest całkowicie błędne i, niestety, również niebezpieczne. Wiele schorzeń cieląt wpływa decydująco na ocenę ich tusz mięsnych i narządów.

Również gruźlica cieląt, oczywiście w tych krajach, gdzie wyslgiuje u bydła, nie jest wcale zjawiskiem tak rzadkim, jak się to dość często uważa, a tylko powodowane przez niązmiany są u tych zwierząt dość słabo rozwinięte i często nie dostrzegane lub nie rozpoznawane przy mało dokładnym badaniu makroskopowym.

Cielętami nazywane są w Polsce zwierzęta w wieku do 6 tygodni. Niekiedy, obecnie dość rzadko, poddaje się ubojowi cielęta znacznie młodsze - dwu-, trzytygodniowe. W razie uboju tak młodych zwierząt nie można spodziewać się typowych zmian, to jest ognisk gruźliczych, mimo że proces może być uogólniony i że mięsa nie wolno ocenić jako zdatnego do spożycia. Dostrzegalne makro-. skopowo ogniska gruźlicy (ogniska prosówkowe) powstają nie wcześniej niż po ” 2 tygodniach od czasu wniknięcia prątków do węzłów chłonnych lub narządów. Nie mogą więc one być stwierdzane (to jest obecne) u cieląt dwu- lub nawet trzytygodniowych.

' Jednakże znacznie wcześniejszym wskaźnikiem gruźlicy jest zwykle powiększenie węzłów chłonnych. Dlatego, w przypadku powiększenia węzłów chłonnych na tle bliżej nie rozpoznanym, należy podejrzewać również wczesny proces gruźlicy i oceniać tuszę mięsną i narządy jako o ograniczonej przydatności do spożycia i przekazać je do sterylizacji.

Należy jednak pamiętać, że również i inne choroby cieląt, na przykład salmoneloza, wpływają na ocenę sanitarno-weterynaryjną mięsa. Badanie makroskopowe (a często i bakteriologiczne) mięsa cieląt jest więc niezbędne i nie może być ono dowolnie upraszczane.

Schemat badania makroskopowego cieląt jest podobny do badania starszego bydła, z tym że cielęta są badane w sposób nieco uproszczony.

Krew i skóra. Badane są według wskazówek omówionych w rozdziale dotyczącym badania bydła. (Ae«v, |®|    )

Głowa, Sposób badania głowy cielęcia jest podobny do badania głowy krów. jednak z następującymi odchyleniami:

O nacinanie węzłów chłonnych ogranicza się do dwóch par, to jest nacina się węzły:

43