V Ochrona przyrody
■ Historia ochrony przyrody w Polsce Ochrona przyrody w Polsce ma bardzo długą tradycję. Już Bolesław Chrobry nakazał ograniczenie polowań na bobry. Niemal sześćset lat temu Władysław Jagiełło wydał zakaz wycinania cisów, a także polecił chronić łosie i jelenie. Polscy królowie wprowadzili też kary za polowania na niektóre rzadkie zwierzęta, między innymi na kozice i żubry. W 1765 roku powołano komisję, która miała zapobiegać zmniejszaniu się powierzchni lasów. W XIX wieku objęto ochroną zwierzęta żyjące w Tatrach.
Obecnie w Polsce działa wiele organizacji, które dążą do zachowania środowiska w niezmienionym stanie. Nąjstarszą z nich, założoną w 1928 roku, jest Liga Ochrony Przyrody, zajmująca się między innymi rozpowszechnianiem wiedzy o przyrodzie Polski. Prowadzi ona również badania dotyczące zagrożonych gatunków.
■ Ochrona bierna i czynna Wyróżnia się dwa sposoby ochrony przyrody.
► Ochrona bierna polega na zabezpieczaniu chronionego obiektu lub terenu przed wpływami zewnętrznymi.
► Ochrona czynna polega na podejmowaniu działań zapewniających gatunkom chronionym warunki do rozwoju. Ochrona bierna dotyczy gatunków, które
są na tyle liczne, że nie grozi im wymarcie, oraz trwałych, naturalnych ekosystemów.
Ochronę czynną stosie się we wszystkich ekosystemach nienaturalnych. Chcąc utrzymać łąkę, trzeba ją regularnie kosić, aby nie zarosła krzewami i nie przekształciła się w las. Ochrona czynna to również hodowla organizmów. Dzięki niej udało się ocalić na przykład żubry - największe żyjące dziś zwierzęta Europy. Przed setkami lat można je było spotkać na całym kontynencie. Na skutek wycinki drzew oraz polowań.
Na skutek kłusownictwa i wycinania lasów do niedawna bobry europejskie były w Polsce gatunkiem ginącym. Objęcie ich ochroną sprawiło, że w wielu miejscach znów są pospolite.
Obecnie na świecie żyje około trzech tysięcy żubrów. W Polsce znajduje się ich ponad osiemset, z czego około siedmiuset - na wolności.
112