114 [1600x1200]

m

Ochrona przyrody w Polsce

Postęp cywilizacyjny sprawił, że większość terenów naszego krąju została przekształcona. Naturalne ekosystemy zastąpiono fabiykami, domami, drogami, nie licząc się z konsekwencjami podejmowanych decyzji. Z poprzedniej lekcji wiesz, że dopiero w XX w. powstały organizacje zajmujące się ochroną polskiej przyrody. W tym samym czasie utworzono też pierwsze parki narodowe obejmujące obszary naturalne, często unikatowe w skali całego świata.

Obecnie ochrona przyrody przybiera różne formy obejmujące ochronę gatunków, ochronę pojedynczych elementów przyrody ożywionej i nieożywionej lub ich skupisk. Podejmowane działania dotyczą również mniejszych lub większych obszarów, wyróż-niąjąęych się szczególnymi walorami przyrodniczymi i krajobrazowymi, oraz wybranych siedlisk przyrodniczych.

■ Formy ochrony przyrody Nąjlepszym sposobem na zachowanie różnorodności biologicznej jest ochrona całych ekosystemów przed działalnością ludzi. W zależności od walorów danego obszaru, jego wielkości, stopnia i sposobu zagospodarowania oraz stanu różnorodności biologicznej obejmie się go jedną z form ochrony przyrody.

► Parki narodowe to obszary o powierzchni co najmniej 1000 hektarów, wyróżniające się szczególnymi walorami przyrodniczymi, kulturowymi i naukowymi. Ochronie podlegąją w nich charakterystyczne cechy krajobrazu. Wokół każdego z nich wyznacza się otulinę - obszar zabezpieczający przed niekorzystnym wpływem sąsiednich, przekształconych przez ludzi obszarów. Największy w Polsce jest Biebrzański Park Narodowy o powierzchni 592,23 km² (59 223 ha).

►    Rezerwaty przyrody są mniejsze od parków narodowych. Służą ochronie cennych i mało zmienionych ekosystemów oraz rzadkich roślin i zwierząt. W całej Polsce jest ich ponad tysiąc.

►    Parki krajobrazowe tworzy się w miejscach atrakcyjnych przyrodniczo, o dużej wartości kulturowej i historycznej. Pozwala się tam na uprawę pól lub wyrąb określonej liczby drzew pod warunkiem, że nie wpływa to znacząco na ekosysytem. Parki krajobrazowe ukazują między innymi, jak wygląda środowisko, w którym człowiek funkcjonuje według zasad zrównoważonego rozwoju. W Polsce jest ponad 120 takich miejsc.

►    Obszary chronionego krąjobrazu to tereny wyróżniające się krajobrazem o szczególnych walorach. Występuje w nich duża różnorodność ekosystemów. Mogą służyć turystyce i wypoczynkowi. Ich głównym celem jest utrzymanie względnej równowagi ekologicznej. W całym krąju założono ich blisko 400.

Biebrzański Park Narodowy powstał, by chronić dziesiątki gatunków ptaków, a także unikalny krajobraz podmokłej doliny rzecznej.

114