12041906010193832538596598160 n

JII. funkcje działających postaci

W tym rozdziale wymienimy funkcje działających postaci w takim porządku, jakt dyktuje sama bajka. Przy każdej funkcji podajemy:

(1)    krótki opis jej istoty,

(2)    skrótowe, jednowyrazowe określenie,

(3)    umowny symbol.

Wprowadzenie symboli pozwoli później na schematyczne porównywanie budowy bajek. Następnie przytaczamy przykłady, które jednak w większości wypadków bynajmniej nie wyczerpują naszego materiału. Służą one tylko jako wzorcowe przypadki. Przykłady dzielą się na pewne grupy, które odnoszą się do określenia funkcji, jak gatunki do rodzaj u. Naszym głównym zadaniem jest wyodrębnienie rodzajów, gdyż analiza gatunków nie należy do zadań ogólnej morfologii. Gatunki mogą dalej dzielić się na odmiany, dając początek systematyce. Nie jest to jednak celem poniższego zestawienia. Przytoczone przykłady mają tylko ilustrować i pokazywać obecność funkcji jako pewnego elementu rodzajowego. Jak już wspomniano, wszystkie funkcje układają się w jedną konsekwentną opowieść. Przedstawiony poniżej szereg funkcji stanowi morfologiczną podstawę bajek magicznych w ogóle²'.

Bajka zazwyczaj zaczyna się od pewnej sytuacji początkowej. Wymienia się członków rodziny albo przedstawia przyszłego bohatera - na przykład żołnierza po prostu przywołując jego imię i określając stan, w jakim się znajduje. Choć ta sytuacja nie jest funkcją, stanowi jednak ważny element morfologiczny. Rodzaje początków bajkowych

²³ Zaleca się przed lekturą całości lego rozdziału przeczytać kolejno nazwy wszystkich wymienionych funkcji, nie wchodząc w szczegóły, lecz zwracając uwagę tylko na to, co wydrukowano wielkimi literami. Taka wstępna, pobieżna lektura ula-|*i zrozumienie dalszego ciągu.