137 3

Metody suszenia i utrwalania roślin

światła i temperaturę 18°C. Do utrwalania poleca się następujące rośliny: złociszki, ostróżki, gomfre-ny, zatrwiany i molucelle.

Farbowanie

Farbowanie to zabieg mający na celu ożywienie koloru roślin i poprawienie ich jakości. Najgorzej barwią się rośliny pokryte woskiem. Stosunkowo łatwo barwi się materiał suszony na świetle (który utracił już swoje naturalne kolory) oraz rośliny ścinane we wczesnej fazie rozwoju. Do farbowania używa się barwników anilinowych, które rozciera się na jednolitą papkę - 20 g sproszkowanej farby z małą ilością gorącej wody, po czym uzupełnia się gorącą wodą do objętości 1 litra. Poleca się następujące barwniki: żółcień anilinową, czerwień anilinową, błękit anilinowy. Można także mieszać ze sobą różne barwniki w celu uzyskania ciekawszej tonacji. Aby efekt barwienia był lepszy, należy do roztworu dodać detergentu, który ułatwi przenikanie barwnika przez wosk („Ludwik” w ilości 10 ml na 1 litr roztworu barwnika). Detergent powoduje jednak zlepianie się włosków, dlatego do farbowania traw nie używa się go. Rośliny powiązane w pęczki zanurza się w roztworze barwnika na 5-10 minut, po czym wyjmuje się, opłukuje zimną wodą i suszy. Woda po płukaniu może być wykorzystana do barwienia innych roślin, np. przeznaczonych do farbowania na blade, pastelowe kolory. Można także farbować rośliny, które nie zostały poddane suszeniu, a więc bezpośrednio po zbiorze. Inną metodą jest farbowanie sprejami, tuszami do stempli, barwnikami do jaj, do metali i farbami plakatowymi.

Bielenie

Rośliny bieli się, wykorzystując do tego celu wodę utlenioną (perhydrol) łub związki zawierające aktywny chlor (np. podchloryn sodu). W technicznym podchlorynie sodu wybiela się większą ilość materiału roślinnego (od kilku minut do kilku godzin). Dobrze jest też dodać płynu do zmywania naczyń (10 ml na 1 litr roztworu podchlorynu). Im wyższa temperatura, tym krócej przebiega bielenie. Do zabiegu nie należy używać naczyń metalowych. Po wyjęciu roślin z roztworu trzeba je koniecznie wypłukać w zimnej wodzie i wysuszyć w strumieniu ciepłego powietrza. Podchloryn i inne związki zawierające aktywny chlor są szkodliwe dla zdrowia, dlatego należy używać odzieży ochronnej, a zabiegi przeprowadzać w dobrze wentylowanych pomieszczeniach. Woda utleniona o stężeniu 30% wybiela rośliny w ciągu 1-4 godzin od momentu zanurzenia. Po tym czasie materiał wyjmuje się i suszy. Należy przy tym zachować szczególną ostrożność ze względu na możliwość poparzenia lub zniszczenia odzieży. Innym sposobem bielenia jest spalanie siarki w zamkniętym pomieszczeniu lub dużym pojemniku. Rośliny wiesza się w pęczkach i zapala siarkę (przy stałym dopływie tlenu). Powstały dwutlenek siarki łączy się z parą wodną i powstaje kwas siarkowy, który w ciągu doby wybiela rośliny. Dwutlenek siarki jest szkodliwy dla zdrowia, dlatego należy wietrzyć pomieszczenie.

• Bielenie szyszek. W 54-procentowym kwasie azotowym lub 33-procentowej wodzie utlenionej bieli się szyszki oraz grube owocostany (z zastosowaniem środków ostrożności). W kwasie czas bielenia wynosi ok. 12 godzin, a w wodzie utlenionej nawet do 6 tygodni. Po tym okresie szyszki wyjmuje się, opłukuje i moczy w czystej wodzie przynajmniej przez 3 godziny, a następnie suszy.

Utrwalanie kolorów przez zanurzanie suszu w roztworach kwasów

Zabieg ten ma na celu zmianę barwy kwiatów, zabezpieczenie suszu przed pleśnieniem oraz utrwalenie naturalnych kolorów. Kwas solny rozcieńcza się wodą w stosunku 1:18- nadaje on kwiatom odcień szkarłatny, a kwas azotowy i siarkowy w stosunku 1:22 - nadają odcień karminowy. Rośliny wiąże się w pęczki i zanurza na kilkanaście sekund w roztworze kwasu tylko kwiaty, następnie wyjmuje, płucze w wodzie i suszy. Podczas stosowania tej metody należy przestrzegać zasad bhp.

ABC Floiystyki I 141