154,155

M Barlltin, Słowo wpowitici, [w:] idem, Problemy literatury i estetyki, tłum. W. (ir.ijrwnli

Wwi'»/uwu 1981,11. u i-i aa.

Idem, Nadnowq wersji/ ksii/zki o Dostojewskim, |w:| idem, Estetyku twórezotci thwnej, tłum I), I Uliku, oprui'. tłum., umni K. I'/u|>lc|ewl< /, Wum/uwu 1986,*. 44 |

oMilnesie

Hll l\ 11< liajłowicz Bachtin (1895-1975) nie należał do żadnej szkoły teore-jlillii 1 iic kicj, niemal całe swe życie spędził z dala od głównych ośrodków ltli kirli, lecz mimo to jego wpływu na dwudziestowieczne badania literac-■ljiot.nl) przecenić. Z wykształcenia filolog klasyczny³, świetny znawca ję-I In n atur nowożytnych (po niemiecku mówił, zanim jeszcze nauczył się ■jgo), wyśmienity znawca filozofii (czytał Kierkegaarda na długo przed ■fltli), po ukończeniu uniwersytetu w Petersburgu pracował przez kilka )ti hm u z ydel na prowincji (w Newlu i Witebsku), gdzie w gronie przyja-U« /mów intensywnie wypracowywał swoją filozofię kultury⁴ i przygotowy-pMlu,' \'< oblany twórczości Dostojewskiego (1929). Po czterech latach poby-Wllngi .idzie (gdzie, jako rencista, nie pracował), w roku 1928, po zaostrze-mn|I Malinowskich, został aresztowany za „psucie młodzieży” i skazany SrflU dziesięć lat obozu koncentracyjnego na Wyspach Sołowieckich, co ■jtliwieimictwu wielu osób skończyło się zsyłką do Kazachstanu, gdzie ll w Lnach 1930-1936. W latach trzydziestych i czterdziestych praco-

Izolacja

Bachtina

Życie w Rosji

Zsyłka

lllMiiugrafią o Rabelaism i książką o Bildungsroman, z której przetrwa-Btttgincnty, albowiem w czasie wojny, z braku bibułek papierosowych,

■| W I a ningradzie, Bachtin przeniósł się do Sarańska (gdzie mieszkał już B6 1 '117), pracując na tamtejszym uniwersytecie (w 1961 roku prze-

Ifniii 1 \ mrę jako profesor literatury powszechnej). W 1946 roku obronił dudniską Franciszek Rabelciis w historii realizmu, ale dyplom uzyskał ■ |ij<j j roku. Do Moskwy (gdzie w 1963 roku ukazało się poszerzone

Kłopoty

instytucjonalne

li i tiwoich najbliższych nauczycieli Bachtin zaliczył dwóch polskich filo-■■Htyi / nv< li r.ulcn-./.i Zielińskiego i Stefana Srebrnego, profesorów Uniwersytetu |.,l:.|, 1

^^HUfn/nli /ygiiięty jest spór o to, czy to Bachtin jest autorem całości lub części na-W|l||i|i yi li Unli|/nk, podpisanych przez jego przyjaciół: Wołoszynowa (Frejdizm, 1928; HMptti I/it iii/iii jazyka, 1929) i Micdwicdicwa (Forma/nyj mietod w literaturowiedie-|K»|imI.| Inniialmi w literaturoznawstwie, 1928). Pierwszy z taką tezą wystąpi! w roku pWltn •' “l iw Iwanow. Na jego wniosek radziecka agencja praw autorskich przygoto-nt 11/iiająi y autorstwo Buclitina Ten jednak odmówił jego podpisania.