Otoczenie
Organom żywy (układ otwarty)
Ryc. 7.12. Model organizmu żywego w stan* stacjonarnym Entropia wymieniona w jedno-
|d/: I dr d/1
Mcc czasu z otoczeniem
nouoe czasu w organizmie.
się procesy konstruktywne, /witane z wymiany entropii z otoczeniem - zmniej szające entropię. Pobierając z otoczenia pokarmy, substancje wyżej /organizowane, o mniejszej entropii, a oddając wraz ze zdegradowaną materią i energią więcej entropii do otoczenia, organizm jest w stanie skompensować tworzącą się w nim w procesach nieodwracalnych entropię. Za pośrednictwem procesów sprzętonych utrzymują się bodźce, a więc i przepływy - organizm żyje. Można więc powiedzieć. Ze życie polega na nieustannej walce z tworzącą się entropią, wrogiem życia. Jednak bez wroga, bez tworzącej się entropii, me byłoby walki, nie byłoby więc życia. Układ szybko znalazłby się w stanic równowagi, oznaczającym jego śmierć.
Stwierdza się doświadczalnie, że młode organizmy w stanie rozwoju oddają więcej ciepła do otoczenia, czyli odznaczają się większą dyssypacją energii niZ organizmy dojrzałe. Znaczy to. że w stanie rozwoju szybkość tworzenia entropii jest większa od wymaganego zasadą Pngoginc'a minimum. Świadczy to o szybciej za chodzących procesach metabolizmu i o większej aktywności organizmu. Można by zaryzykować stwierdzenie, że szybkość produkcji entropii jest miarą Żywotności organizmu. Stąd wniosek, że w celu utrzymania większej żywotności organizmu, w celu zachowania młodości należy zwiększyć procesy metabolizmu, powodujące zwiększenie produkcji entropii, prowokujące zarazem organizm do zwalczania en tropii. Można to uzyskać przede wszystkim przez aktywność fizyczną. Wysiłek fizyczny wzmaga procesy transportu, zwiększające z jednej strony źródło entropii, a z drugiej - zwiększające zapotrzebowanie na energię i materię w postaci pokar mów.
Utrzymanie organizmu przy Życiu jest jednak okupione wzrostem entropii otoczenia (inaczej wzrostem entropii całej przyrody). Jeżeli za układ uwa2ać organizm wraz z otoczeniem, będzie to układ izolowany jako całość. Zgodnie z drugą zasadą termodynamiki entropia w takim układzie może tylko rosnąć, będzie więc spełniona zależność:
170
>0