192 OBRÓBKA PLASTYCZNA Laboratoriun,
d* = dw +n(0,2+0,5) + go (4 ^
gdzie:
diT - średnia średnica wytłoczki przed operacjami wyciągania, d» - wewnętrzna średnica wytłoczki,
n - liczba operacji pocieniania (uwaga przetłaczanie jednocześnie przez dwie lub trzy matryce traktujemy jedną operację).
Następnie wyznacza się operacje wytłaczania i przetłaczania bez pocieniania ścianki. Po zakończeniu tych operacji należy wyrównać obrzeże wytłoczki.
Wysokości miseczki po poszczególnych operacjach wyciągania (pocieniania) można wyliczyć z następującej zależności:
hn =0,25
-d.
go
(4.65)
Tablica 4.30
Średnie wartości współczynników pocienienia m,. i wartości stopnia odkształcenia t
przy wyciąganiu
Materiał |
Pierwsza operacja |
Dalsze operacje | ||
m gi mc = — go |
Ac A, A0 |
m - mc =- gn 1 |
r_A..-An A 1 | |
Stal miękka |
0,40+0.4.5 |
0,55+0,60 |
0,55+0,65 |
0,35+0.45 |
Stal średnio twarda |
0.60+0,65 |
0,35+0,40 |
0,70+0.75 |
0,25+0,30 |
Mosiądz |
0,30+0,40 |
0.60+0,70 |
0.40+0.50 |
0.50+0.60 |
Aluminium |
0,35+0,40 |
0.60+0.65 |
0,50+0.60 |
0.40+0.50 |
W przypadku zastosowania ciągnienia jednoczesnego (kombinowanego - patrz rozdział 4.3), w którym jednocześnie dokonuje się zmniejszenia średnicy półfabry katu i grubości jego ścianki, stopień odkształcenia określa się jednoczesną zmianą średnicy i grubości półfabrykatu (wzory 4.24 i 4.25):
Założywszy dopuszczalne wartości współczynników m i mL dla poszczególnych operacji, można z całkowitego odkształcenia ogólnych współczynników wyznaczyć liczbę potrzebnych operacji ciągnienia kombinowanego.
Po wykonaniu wszystkich operacji ciągnienia, jako jedną z ostatnich operacji wykonuje się okrawanie części cylindrycznej (w przypadku wytłoczki bez kołnierza) lub kołnierza (przy wytłoczce z kołnierzem).
Jeżeli w wytłoczce przewidziany jest otwór w dnie, to należy go wykonać po ostatniej operacji ciągnienia.
Podstawowe obliczenia niezbędne do wstępnego doboru odpowiedniej dodanej operacji prasy polegają na obliczeniu:
• sił występujących w procesie,
• pracy,
• minimalnego skoku prasy.
Wartość siły wykrawania krążka można oblic/yT ze wzoru 4.1:
P, = k 1 g R,
Wartość tę w przypadku stosowania spychania materiału ze stempla za pomocą sprężyny należy powiększyć o siłę potrzebną na jej ściśnięcie P,p. W prakty ce przyjmuje się Ps.p = (0,13 + 0.08)P,.
Przy wykrawaniu z zastosowaniem wykrojnika ze zukosowanymi krawędziami tnącymi matrycy (rys.4.12a, b) dla zukosowania Il_g siłę Wykrawania można określić ze wzoru:
(4.66 )
iZNicrwo
dn.| gn-l ' gn
d„.i • g„-,
= 1 - mm
c
= m • m
193
P = 0,66 % d g R,
Pracę cięcia wyznacza się ze wzoru 4.2 lub 4.3.
W = X P™ g = A. T g7 R,