ADHD
przekleństwo czy dar?
„Pani psycholog,
Już od dawna /hienim się do napisania. Chodzi o mojego wnuczka. Jest bardzo niegrzeczny Hardzo brzydko zwraca się do nas wszystkich kopie, krzyczy jakby nic umiał usiedzkt‘ m-jednym miejscu. Jakaś znajoma powiedziała. że ma ADHD. Co to jest ? Czy to coś groźnego? Jak mogę mu pomóc? Co z niego wyrośnie?
Dzzękuje za wszdkie wskazówki Wasza stała czytebiiczlu - Mara" • ••
Banko trudno jest wychwycić różnicę pomiędzy dzieckiem niegrzecznym a nadpobudliwym z zespołem ADHD (systemem nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniem koncentracji uwagi). Takiemu zachowaniu towarzyszą ogromne wybuchy agresji: rzucanie stę na podogę. ubliżanie innym dzieciom, dorosłym, na-uczyoekm itp. Dodatkowo osobom z tego typu zaburzeniem towarzyszy niska samoocena, co praktycznie uniemożliwia wykorzystanie ambicji w procesu wychowania.
W chwili obecnej uważa się. że pierwotną przyczyną ADHD jeał zaburzeńie neurologiczne, nieprawidłowa praca mózgu, która umeniażbwn dziecku kontrolowanie swoich zachowań. a więc także kontrolowanie uwagi i ruchu.
Jak wynika z obecnej wiedzy charakterystycznymi objawami zaburzeń koncentracji uwagi z zespołem ADHD *»:
* lYudnośri z utrzymaniem spokojnego zachowania się (impulsywność, nadruchliwość i nerwowość)
* Nadmierna gadatliwość
* Trudności w koncentrowaniu się (niemożność utrzymania uwagi na zadaniach i grach, częste rozpraszanie się pod wpływem bodźców zewnętrznych)
* Zachowania ^na przekór”
* Trudności w kończeniu zadań szkolnych i wypełnianiu codziennych obowiązków z powodów innych niż nie-zrozumienie instrukcji
* Tr udnośd w organizowaniu pracy własnej, planowaniu na przyariość
* Niechęć, ociąganie ssę lub unikanie rozpoczęcia zajęć wymaggących dłuższego wysiłku umysłowego
* Częste gubienie rzeczy
* Częste zapominanie o różnych ąw-wach codziennych
Cechy te mają swoje żródfo w mi-krouszkjdzemach piatów csokmych. Głowna funkcja tego obszaru mózgu poleję* na lontrokMraniu impulsów i re-gukraaniu kierowaniem naszej uwagi.
Takie cechy jak nadruchliwość. trudności w skupianiu się czy dokończeniu pewną myśli, zdania są związane z tym procesem zaburzenia, który jest niezależny od dziecka i środowiska rodzinnego. Nie jest to zazwyczaj problem natury wychowawczą.
Leczenie zespołów ADHD jest trudne - leczenie farmakologiczne, w którym dzieciom podaje się leki usp»>-kajającc, psychotropowe, a nawet przeciwpadaczkowe, może być niekorzystne dla organizmu ze względu na ryzyko działań ubocznych i uzależnień.
Zazwyczaj jest tak, że oaoby z tego typu schorzeniem hardzo łatwo się męczą. Dzieci młodsze w klasie nic są w stanie wytrzymać w skupieniu 45 min - bez przerwy się wiercą, lubią przerywać nauczycielowi, nie pozwalają dokończyć prowadzenia lekcji. Dlatego w przebiegu terapii bardzo ważne jest współdziałanie zarówno rodziny jak i szkoły. Praca z dzieckiem nadpobudliwym wymaga od nauczyciela wielkich umiejętności organizacyjnych, umiejętności budowania dobrego kontaktu, dobrego porozumienia, zrozumienia jego potrzeb i przyczyn złego zachowania. Nasuwa się więc wniosek, że skuteczna pomoc w ADHD powinna obejmować podejście interdyscyplinarne. w tym terapię farmakologiczną. psychoterapię i edukację społeczną. Ciekawą metodą leczenia dzieci z nadpobudliwością psychoruchową. która przyszła ze Stanów Zjednoczonych jest metoda EEG biofeedback
Efekty zastosowania tej metody okazują się obiecujące, następuje znaczna poprawa koncentracji uwagi jak i kontroli zachowań przez dziecko. Zmniejsza się jego impulsywność. a jednocześnie wzrasta wora w samego siebie i akceptacja w środowisku rówieśniczym.
Terapia ta pozwała na przywrócenie harmonii, rytmu czynności bioelektryczną mózgu na zasadzie biorę-guUcp samouczenia się formą treningową wideozabawy Wykorzystując technikę biologicznego sprzężenia zwrotnego ij. ciągłą prezentacji, jakie falc mózgowe przeważają w daną chwili podczas obserwowania wid©-ogry - pacjent może sam harmonizować. czyli uzyskiwać pożądane pasma fal mózgowych. Zainteresowanych odsyłam do mojego artykułu z poprzedniego tygodnia.
W trakcie terapii neuroterapeuta stymuluje pożądane i hamuje niepożądane częstotliwości fal mózgowych.
Zależnie od klinicznych obrazów i wzorców zapisu EEG pacjent oceniany jest przed i w czasie treningu.
W procesie terapii EEG biofeedback poprawia się:
• Koncentracja uwagi
• Wyniki testów mtekgencji
* Osćą&nęcm szkolne
* Następuje poprawa kkniczna q. redukcja objawów ADHD - głownie nadpohutttwośd i impułsywnośa.
A co najważniejsze, rezultaty terapii m zwykle trwale. Bez względu na zastosowaną terapię. ADHD da się wyleczyć, famę nurty opierają się na zasobach takiej osoby podniesieniu samooceny i nauczeniu się koncertra-cji Skuteczna jest też terapia oparta na założeniach NLP (Neurotangwi-stycznc Kup Knowanie) czy terapii systemowej (np. Ustawienia rodiinnr - pisaliśmy już o tym w poprzednich artykułach). Osoby z rysem ADHD zostają często artystami, lekarzami, pracują w pogotowiu. Rxtejmują szybko decyzje. ZanksSjani zwykle szukają natychmiastową nagrody co w niesprzyjających warunkach może nawet oznaczać wejście w konflikt z prawem. Jak widać każde zachowanie może sprzyjać jak i szkodnć jednostce. ■
Małgorzata Zatewe wytoatffcawany neuroterapeuta pedagog ąnjńy. Od czterech lat prowadzi terape EEG biofeedback. gdzie wykorzystuje wiełoletne doświadczane zdobyte w placówkach oświatowych
Napisz do Redatej (63 Jeddo Road. London W12 9H) łub sławek@daen*-poMamłk z dopriani J9CT a pey--chologwwB z PPC odpowiedzą na Twoje pytania na łamach JJzmńa Wsiano'