13. ELEKTROTERMIA 656
Tablica 13.7. Podstawowe właściwości materiałów niemetalowych
Rezystywność |
Rezystywność w temperaturze |
Dopuszczalna | ||||
Rodzaj |
Nazwa lub oznaczę- |
Kraj |
w temperaturze |
9 |
temperatura | |
i symbol chemiczny |
20’C |
e |
pracy | |||
nie handlowe |
wytwarzania |
Dmrrr |
°c |
O-mm2 |
w powietrzu | |
m | ||||||
Silit-Ccsiwid |
RFN |
te 4000 |
1500 |
1250 |
1600 | |
Silit |
RFN |
— |
1400 |
900 |
1450 | |
KEN A; KEN B |
Rosja |
— |
1400 |
1500 |
1450 | |
Morganite |
W. Bryt. |
— |
1300 |
1100 |
1650 | |
Karborund |
Tecorundum |
Japonia |
— |
1300 |
1500 |
1700 |
SiC |
Cristolon CL |
USA |
— |
1300 |
1100 |
1600 |
Globar LL |
USA |
w 1850 |
1300 |
1200 |
1540 | |
Globar SG |
USA |
te 1600 |
1300 |
1000 |
1650 | |
Hot Rod CXL |
USA |
1300 |
1100 |
1650 | ||
Kanthal ST |
Szwecja |
0.30 |
1500 |
3,45 |
1700 | |
Krzemo- |
Kanthal N |
Szwecja |
0,30 |
1500 |
3,45 |
1700 |
molibden |
Kanthal 33 |
Szwecja |
0.28 |
1500 |
3,30 |
1800 |
MoSi2 |
Kanthal 1900" |
Szwecja |
0.33 |
1800 |
3.80 |
1900 |
Mosilit |
RFN |
0,32 |
1600 |
4,10 |
1700 | |
Węglik niobu NbC |
- |
Rosja |
0,50 |
2600 |
2,31 |
2500" 3000" |
NbC + 10% TiC |
- |
Rosja |
0,74 |
2600 |
3.08 |
2500" 3000" |
Chromian |
Typ A |
Japonia |
8000" |
1500 |
1000 |
2000 |
lantanu |
Typ B |
Japonia |
12000" |
1500 |
3000 |
2000 |
LaGrO, |
— |
Rosja |
100000 |
— |
1850 | |
Wcgiel |
Węgiel amorficzny |
Francja |
o co 1- o r- |
2000 |
28-32 |
23004' |
Grafit C |
Grafit syntetyczny |
Francja |
8 +10,5 |
2500 |
9,3-12,3 |
3000" |
" Część Mo zastąpiono W. " W próżni. " W argonie technicznym. 4t W atmosferze beztlenowej. " W helu. 51 W temperaturze IOOC.
Elementy grzejne średniotemperaturowe są wykonywane głównie ze stopów austenitycznych i ferrytycznych, co pozwala na nadawanie im bardzo zróżnicowanych kształtów. Standardowymi rozwiązaniami są zarówno elementy skrętkowe (spiralne) wykonywane z drutów o przekroju kołowym, jak i elementy faliste wykonane z taśmy (rys. 13.9).
Podstawowe parametry elementu grzejnego skrętkowego to: U — napięcie elementu, V; P—moc, W; d—średnica przewodu, mm; D — średnica zewnętrzna skrętki, mm; s—skok skrętki, mm; z — liczba zwojów elementu (skrętki); Dp = D—d — średnica podziałowa skrętki, mm. Średnice przewodów zawierają się w przedziale 0,02 -r-12 mm, względny skok skrętki sw = s/d = 2 — 3. Pozostałe parametry konstrukcyjne skrętki zależą od konstrukcji elementu grzejnego i warunków pracy. Dla skrętek pracujących w temperaturach powyżej lOOCPC zaleca się stosowanie dużych średnic przewodu (Js 3 mm). Stosunek Djd = D„ nic powinien być mniejszy od 4. Górna jego granica zależy od średnicy drutu i temperatury pracy. Przy d < 1 mm, £>„, = 4— 10, przy d > 1 mm, D„, = 5 — 8. Dla temperatur pieca powyżej 1000°C należy przyjmować niższe wartości tego ilorazu. Obowiązuje zasada, dla skrętek leżących w kanałach, że im wyższa temperatura, tym sztywniejsza powinna być ich konstrukcja.
Dla danej mocy P, w W, i napięcia U, w V, średnicę przewodu d, w mm, o rezystywności q, w fi-mrrr/m, w temperaturze pracy określa się ze wzoru
d = 0,344
(13.22)
gdzie: p — obciążenie powierzchniowe przewodu grzejnego, W/cm2.
Rys. 13.9. Najbardziej charakterystyczne rodzaje elementów grzejnych średniotemperaturowych, wg [13.12]: a) skrętkowy; b) taśmowy
b — szerokość taśmy, d — średnica przewodu, du średnica końcówki, g — grubość taśmy, gu — grubość końcówki, r — promień krzywizny, D — średnica zewnętrzna skrętki, H szerokość fali, Le długość rezystora grzejnego, Lu — długość końcówki, S spaw
Jak wynika z powyższej zależności, średnica przewodu jest funkcją obciążenia powierzchniowego p, którego wartość można dobrać arbitralnie z przedziału zalecanego przez producenta. Na rysunku 13.10 podano przykładowo najwyższe dopuszczalne wartości p dla materiałów ferrytycznych i austenitycznych w funkcji temperatury pieca w zależności od warunków zainstalowania. Wartości te dotyczą eksploatacji przy ciągłej regulacji temperatury. Przy regulacji nieciągłej należy przyjmować nieco mniejsze wartości p, wg [13.12], Należy podkreślić, że im mniejsza wartość obciążenia powierzchniowego, tym
Rys. 13.10. Zalecane maksymalne obciążenia powier7chniowe rezystorów grzejnycli firmy Kanthal, przeznaczonych do pracy w piecach przemysłowych: a) spiralnych i falistych umieszczonych w kanałach o kształtach ceramicznych (d 2* 3 mm, g 2 mm): b) spiralnych nawiniętych na rurach ceramicznych (d S? 3 mm. g ^ 2 mm); c) falistych z taśmy zawieszonych na ścianach pieców i swobodnie promieniujących {g ^ 2,5 mm, s 3* 2,5 mm); d) falistych z drutu zawieszonego na ścianach pieców i swobodnie promieniujących {d 3= 5 mm, 50 mm)
42 Poradnik inżyniera elektryka torn l