248 249

las liściasty

las Iglasty las

mieszany

sad

.....

Ryc. 7.14. Klasyfikacja i oznaczenie roślinności

Mapy topograficzne

linia kolejowa normalnotorowa "    ~ zeWtbryfliowena

linia kofefowa naonałnotorowo —    ¹ niozelektryfttoMina

— linia kolejowa wąskotorowa _■71"*""'- fcnia kotojowa szerokotorowa Ryc 7.11. Klasyfikacja i oznaczenie koki

m autostrad*

droga szyWdego ruchu ™ (dwigezdniowa)

droga o nawierzchni twarde)

™ i worokośd powyżej 7 m droga o nawierzchni twardo)

" i szerokości od 3 do 7 m

droga o noWorzchni utwardzonej

- albo droga o nawierzchni twardej i szerokości poniżej 3 m

-    droga gruntowa wiejska

- droga gruntowa polo* tub leśna

............ ścieżka

Ryc. 7.12. Klasyfikacja l oznaczenie dróg

Ciek wodny (rztka, kanał, rów): o szerokości poniżej 5 m o szerokości od 5 do 15 m o szerokości od 15 do 25 m o szerokości powyżej 25 m

Ryc. 7.13. Klasyfikacja l oznaczenie deków plantacja roślin przemysłowych

roślinność

trawiasta

wąski pas lasu

pojedyncze

drzewa

Koleje i drogi tworzą sieć komunikacyjną, j na mapach klasyfikowaną według kryteriów technicznych. W przypadku kolei są to: rozstaw torów (linie normalno-, wąsko- i szerokotorowe). liczba torów (jedno- i wielotorowe) oraz rodzaj trakcji (zelektryfikowane 1 i niezelcktryfikowane) (ryc. 7.11). W tym dziale treści znajdują się także linie tram- j wajowe, koleje linowe i wyciągi narciarskie. •

Podstawą klasyfikacji dróg są szerokość i rodzaj nawierzchni (twarda, utwardzona, 1 gruntowa). Te kryteria umożliwiąją szczegółowy podział dróg, poczynąjąc od autostrad. a kończąc na ścieżkach (ryc. 7.12). Drogi w miastach, czyli ulice, różnicuje się inaczej - ze względu na pr/.clotowość, przyjmując kryterium funkcjonalne. *

Wraz z siecią komunikacyjną oznaczane są także obiekty towarzyszące, np. mosty i wiadukty, stacje i parkingi, nasypy i wykopy.

Na mapach topograficznych przedstawia się obiekty gospodarcze, m.in. szyby kopalniane i naftowe, wysypiska śmieci,, Unie elektroenergetyczne, naziemne rurociągi. Niektóre z nich - oznaczone jako budynki przemysłowe - należą do działu „zabudowa".

Wody -jeden nąjważniejszych i najbardziej stabilnych elementów treści map topograficznych - tworzą cieki naturalne; o kanały, jeziora i stawy. Najwęższe cieki (np. na mapie 1:50 000 - o szerokości do 25 m) różnicowane są ze względu na szerokość^ grubością sygnatur liniowych, a koryta | pozostałych mają zarys topograficzny (ryc. 7.13). Wodom - podobnie jak sieci komunikacyjnej - towarzyszy infrastruktura techniczna: groble, zapory, śluzy, falo- | chrony itp.

Elemcnly mapy topograficzne)

A

Bardzo obszerny dział treści stanowi roślinność. Są to lasy (liściaste, iglaste, mieszane), krzaki, sady, plantacje roślin przemysłowych, roślinność trawiasta. Oprócz obszarów, które można przedstawić z zachowaniem wielkości i kształtu, oznacza się także - za pomocą sygnatur - mniejsze powierzchnie pokryte roślinnością, a niekiedy nawet pojedyncze drzewa, stanowiące ważne punkty orientacyjne w terenie (ryc. 7.14).

Na mapach topograficznych przedstawia się granice państwowe, administracyjne oraz niektóre granice obszarów chronionych (parków narodowych i rezerwatów). W odróżnieniu od innych elementów treści nie są one obiektami terenowymi, lecz liniami umownymi, pokrywąjącymi się jednak bardzo często z liniami topograficznymi, takimi jak cieki, drogi, granice lasów. W terenie najdokładniej wytyczona jest granica państwowa, której przebieg wyznaczają znaki (słupki) graniczne, oznaczane również na mapach (ryc. 7.15).

Osnowa geodezyjna składa się z oznakowanych w terenie punktów osnowy poziomej i pionowej. Przy znakach tych punktów na mapie podaje się ich wysokości nad poziomem morza z dokładnością do 0,1 m.

Rzeźbę terenu pokazują na mapach: rysunek poziomicowy znaki umowne, rysunek skał i punkty wysokościowe. Stosuje się trzy rodzaje poziomic: zasadnicze, pomocnicze i uzupełniające. Na przykład na mapie w skali 1:10 000 odpowiadają im interwały 5,2,5 i 1,25 m, a na mapie 1:50 000 -10, 5 i 2,5 m (ryc. 7.16A). W celu ułatwienia odczytu wysokości niektóre poziomice zasadnicze są pogrubione-wskali 1:10 000 co 10 m, a w skali 1:50 000 co 50 m (od

BMOMPMMMa graf»C* państwa

____________ granica województwa

...... .— •— i miasta stołecznego

-—-—-—-    granica powiatu

. - --- ■    granica miasta HAgrrtny

•* *■■*■■*■ *--*•■*■•*■ granica parttu narodowego

—---— granica rezerwatu

Ryc. 7JSJ(*syrtactiiaznxan>erótnrct>ro(tatów granic

poziomica uzupełniająca

|K&> (Sko) **** ^au

Ryc. 7.16. Znaki stosowane do przedstawienie rzeźby terenu

poziomica pomocnicza

249