267

258 Rośliny uprawne

Nasiona możemy wysiewać na rozsadniku lub w inspekcie. Najlepszym terminem wysiewu jest lipiec — sierpień, zaraz po zbiorze nasion. Przy tym terminie siewu siewki możemy wysadzić w pole jeszcze jesienią tego samego roku lub wczesną wiosną następnego roku. Przy tym systemie uprawy kozłek zajmuje pole tylko jeden rok. Wysiew wczesną wiosną albo też bardzo późną jesienią jest stosowany rzadziej z tego względu, że daje siewki dopiero w początkach lata, przez co przedłuża się znacznie czas trwania plantacji.

Siać należy na bardzo gładko wyrównaną i zwałowaną powierzchnię; nasion nie przykrywać, lecz tylko przyklepać lub też przyprószyć lekko przesianą ziemią ogrodową w celu ochrony przed wiatrem. Odległość między rzędami — 15 cm. Zasiew należy utrzymywać stale w stanie wilgotnym, w miarę potrzeby podlewać. Ilość wysiewu na rozsadniku wynosi około 50 g/a i zmienia się w zależności od świeżości i jakości nasion. Na obsadzenie 1 ha trzeba około 7 arów rozsadnika.

Gdy siewki mają po 3—4 liście, należy wysadzać je w pole. Przed wysadzeniem znaczymy pole na krzyż w rzędy co 40 cm; przy tej rozstawie rzędów na 1 ha potrzeba 63 tys. siewek. Po 8—10 dniach po przesadzeniu należy sprawdzić, czy rozsada się przyjęła i ewentualnie uzupełnić braki przez dosadzenie.

2. Rozmnażanie wegetatywne. Przy wykopywaniu korzeni widzimy często obok starej karpki (kłącza) dużą ilość krótkich rozłogów podziemnych, które są ukorzenione. Rozłogi podziemne mogą być wykorzystywane jako sadzonki, przede wszystkim w hodowli przy rozmnażaniu materiału selekcyjnego. Przy wiosennym wykopywaniu plantacji możemy je od razu wysadzić w pole, przy jesiennym zaś należy na zimę zadołować. Sadzonki z rozłogów mają tę dużą wadę, że wybijają często w pędy kwiatowe, które trzeba wycinać.

Według ostatnich wyników niemieckich (NRD — 1955) mnożenie wegetatywne daje plony najwyższe, przy czym sadzenie wiosenne daje wyniki o 30% wyższe niż jesienne.

Pielęgnowanie plantacji polega przede wszystkim na częstym spulchnianiu ziemi oraz usuwaniu chwastów. Gdy rośliny są już dostatecznie duże, dobrze jest obredlić je na krzyż lub okopać pojedyncze krzaki.

Piśmiennictwo radzieckie zwraca dużą uwagę na pielęgnowanie zasiewów na plantacji przy wysiewie nasion wprost do gruntu. W okresie od kiełkowania nasion do ukorzeniania się roślin przeprowadza się kilkakrotne wzruszania międzyrzędzi i pielenie roślin.

Nawożenie dodatkowe azotowo-fosforbwe należy stosować w fazie rozetki bądź w stanie suchym, bądź też w roztworze wodnym (w ilości 2—3 tysiące wiader roztworu na ha . Zamiast nawozów mineralnych można stosować roztwór gnojówki w ilości 6-—8 t/ha w rozcieńczeniu 1:4.