3 15

17

1. Zasady 1 wymagania ergonomii z zakresu antropometrii

warte do wymiarów operatora I rodzaju wykonywanej pracy

-    w przestrzeni pracy powinny być uwzględnione wymiary i ruchy wszystkich części ciała (z uwzględnieniem dostępności i możliwości zmiany pozycji ciała)

-    rękojeści i pedały (kształt i funkcja) powinny być dostosowane do cech anatomicznych rąk i stóp przewidzianej populacji operatorów:

•    rękojeści środków pracy prowadzonych ręczne powinny umożliwiać operatorowi prawidłowy chwyt I wykonywanie przewidzianych ruchów

•    rękojeści i pedały często używane powinny być usytuowane tak. aby operator łatwo mógł ich dosięgnąć rękami i/lub stopami w normalnej pozycji

-    ważne elementy sterownicze i urządzenia awaryjnego zatrzymywania powinny być tak usytuowane, by operator mógł ich szybko dosięgnąć

-    rzadziej używane ełementy sterownicze powinny być usytuowane w strefie zasięgu operatora [451.

Normy z obszaru antropometrii

Normy z obszaru antropometrii przedstawiono w kilku grupach:

- normy zapoznające z pomiarami cech antropometrycznych I definiujące procedury pomiarowe

•    PN-N-0B012. Ergonomia Podstawowe pcrr»ary ciała ludzkiego [71]; norma mmo że jest zasląpkma normą PN-EN ISO 7250.2005. jest dalej stosowana ze względu na funkcję - podstawowe pomiary podane w normie przewidziane są do stosowania przez ergo-ncmtstów do opisu poszczególnych grup ludzkich w celu uzyskania o nich porównywalnych danych

•    PN-EN ISO 7250:2005 Pomiary podstawowych cech antropometrycznych ciała ludzkiego do projektowany technicznego [57], norma zawiera opis pomiarów cech antropometrycznych dla celów podglądowych; ich wartości mogą być użyte jako podstawa do porównania grup populacji: norma nie jesl zalecana jako poradn* wykonywania pomiarów antropometrycznych

•    PN-EN ISO 15537:2005 Zasady doboru osób oraz ich udziału w badaniach wyrobów przemysłowych i projektów konstriAcyjnych pod względem antropometrycznym [66]; w normie przedstawiono zasady i metody wyznaczania składu grup osób. których cechy antropometryczne mają być reprezentatywne w odniesieniu do populacji użytkowników

-    normy zawierające dane antropometryczne:

•    PN-EN 547-3:2000 Maszyny - Bezpie-czehstwo - Wymiary ciała ludzkiego -Dane antropometryczne [43]: norma zawiera dane antropometryczne (wymiary antropometryczne kobiet i mężczyzn dla 5., 95 i 99. centyta populec|i europejskiej) wymagane w PN--EN 547-1 2000 i PN-EN 547-2:2000 do obliczeń wymiarów dostępu stosowanych w maszynach [41 i 42]

•    PN-N-08001:1980 Dane ergonomiczne do projektowania. Granica zasięgu rąk. Wymiary [68]

•    PN-N-08002:1981 Dane ergonomiczne do projektowania. Granice ruchu stopy. Wymiary kątowe [69]

•    PN-N-08003'19991 Dane ergonomiczne do projektowania. Przestrzeń dla ręki obejmującej uchwyt. Wymiary [70]

■ PN-N-08018 1991 Dane ergonomiczne do projektowania stanowisk pracy -Strefy pracy kończyn górnych - Wymiary (73)

•    PN-EN IS0 15535:2007 Wymagania ogólne dotyczące tworzenia baz danych antropometrycznych [65], określono wymagania ogólne baz danych an-Iropometrycznych tworzonych na podstawie pomiarów wg ISO. podano informacje umożliwiające porównania na poziomie międzynarodowym między różnymi grupami populacji

-    normy wskazujące na specyficzne zastosowanie danych antropometrycznych

•    PN-EN ISO 14738 2009 Bezpieczeństwo maszyn - Wymagania antropometryczne dotyczące projektowania stanowisk pracy przy maszynie [64]; w normie ustalono zasady uzyskiwania